Yok Oluşun Girdabında Dünyada Bir Var Oluş Masalı: Pınar Tınç ile Sanat ve Mistisizm
Pınar Tınç, Türk fotoğrafının mistik ve felsefi bir sesi olarak, tuvalinde cihanın döngüsel ritmini, insan ruhunun derin katmanlarını ve tabiatın kadim sırlarını bir ortaya getiriyor. Son standı “Yok Oluş, Var Oluş ve Rejenerasyon!” ile izleyiciyi bir içsel dönüşüm seyahatine davet eden Tınç, sanatını sadece bir estetik söz olarak değil, tıpkı vakitte bir varoluş sorgulaması olarak konumlandırıyor. Bozcaada’nın izole sessizliğinde şekillenen bu eserler, mavi, kırmızı ve turuncu fonlar üzerine serpiştirilmiş ilkel figürler, girdaplar ve toprak izleri ile dolu; her biri, yok oluşun bir son değil, yenilenmenin kapısı olduğunu fısıldıyor. Mistisizmi ömür biçimi haline getirmiş bir sanatçı olarak Tınç, renklerini bilinçaltı arketiplerinden, figürlerini kozmik insanlık hallerinden ödünç alıyor. Bu röportajda, onun özgün bakış açısını, teknik tercihlerini ve felsefi derinliğini keşfediyoruz: Mürekkebin anlık dürüstlüğünden ada ömrünün içsel izolasyonuna, Rothko ve Gauguin üzere ustaların izlerinden kendi ‘ruhsal dışavurum’ akımına uzanan bir sohbet. Tınç’ın dünyasında, her soru bir kapı aralıyor; her yanıt, ruhun, zihnin ve vücudun titreşimini hissettiriyor. Bu seyahat, sırf bir ressamın hikayesi değil; hepimizin ortak varoluş öyküsüne bir ayna tutma.
Türk fotoğrafının mistik ve felsefi sesi Pınar Tınç ile bir ortaya geldik. Sanatkarın son standı “Yok Oluş, Var Oluş ve Rejenerasyon!” üzerinden yürüttüğü içsel ve üniversal seyahatini konuştuk. Tınç, fotoğraflarını sırf estetik bir söz olarak değil, insan ruhunun derin katmanlarını, tabiatın döngülerini ve varoluşun ideolojisini sorgulayan bir araç olarak konumlandırıyor. Bu röportajda, onun teknik tercihlerini, mistik bakış açısını ve kozmik ideolojisini adım adım keşfettik.
Pınar Tınç ruhsal ve felsefi bir ressam. Son standında “Yok oluş, Var Oluş ve Rejenerasyon!” temalarını işliyor. Hem spiritüalizm hem fotoğrafınız hem standınız, bu temaları bize açar mısınız? Spiritüalizm, fotoğrafınız ve standınız ortasındaki ilişkiyi bizlere açıklar mısınız?
Benim için “yok oluş” aslında bir son değil, dönüşümün başlangıcı. Her şeyin kendi içinde dairesel bir ritme sahip olduğuna inanıyorum. İnsan ruhu, tabiat, toprak, evren… Hepsi yok olurken tıpkı vakitte yeni bir varoluşa hamile. Fotoğraflarımda bu döngüsel hali, bazen bir girdap, bazen de parçalanmış figürlerle söz ediyorum. Rejenerasyon, yani yine doğum, tahminen de tüm işimin özünde var: Kendi içsel seyahatimde ebediyen yıkılıp tekrar yapılan bir şuur hali.
Eserlerinizde varoluşçu temalarla birlikte derin bir mistisizm görüyoruz. Mistik olmak seçim mi o denli mi yaşıyorsunuz?
Mistisizm benim için bir “ekstra katman” değil; ömrü algılayışımın doğal bir sonucu. Dünyayı sadece görünen yüzüyle algılayamıyorum. Varlığın ardındaki görünmeyene, sembollere, işaretlere kulak veriyorum. Bu yüzden mistik olmak bir seçimden çok, varoluş biçimim. Fotoğraflarım de o bakış açısının kaçınılmaz yansıması.
Çok özgünsünüz Türk fotoğrafında. Az bulunan bir özellik. Mavi, kırmızı, turuncu fon üzerine büyük boyutlu fotoğraflarınızda ilkel kabile objeler, yüzler, topraklar, girdaplar, ilkel kullanım gereçleri üzere objeler tek renk skalası içerisinde okr mavisi, okside yeşil, yaldız ya da mor üzere renkler… Buradan yola çıkarak: Özgünlük, renk seçimleri, figürler ve temalar hakkında neler söylersiniz?
Benim için özgünlük, “yeni” bir şey icat etmekten çok, kendimle dürüst bir alaka kurabilmek. Renklerim de bu içsel münasebetin sonucu. Okr, okside yeşil ya da mor… Hepsi toprakla, kadim uygarlıklarla, bilinçaltı arketiplerle kurduğum bağın izdüşümü. Figürlerim bazen ilkel kabilelerin izlerini taşırken, bazen kozmik bir insanlık halini söz ediyor. Temalarım ise zamansızlıkla ilgili; geçmişle gelecek ortasında asılı duran o anda seyahat yapıyorlar.
Ruh, zihin, vücut üçlemesi Tinç fotoğraflarında nasıl bir ortaya geliyor?
Her fotoğraf aslında bu üç katmanın birebir anda titreşmesiyle oluşuyor. Vücut, ellerimle yaptığım hareketlerde; zihin, kurduğum kompozisyonda; ruh ise bıraktığım boşluklarda kendini gösteriyor. İzleyici resmi gördüğünde şayet bu üç katmanı tıpkı anda hissedebiliyorsa, iş tamamlanmış oluyor.
Mürekkeple fotoğraf çizmek yağlıboya ya da akrilikten neden farklı, nasıl farklı? Avantajı, dezavantajı ne?
Mürekkep, anlık bir materyal. Kusur kabul etmiyor, geri dönüşü yok. Bu yüzden çok dürüst bir teknik. Anın gücünü, ruh halini direkt yansıtıyor. Yağlıboya ya da akrilik üzere katmanlı, sabırlı bir süreç değil. Mürekkep daha çok sezgiye ve teslimiyete dayalı. Avantajı, bu akışkan dürüstlük; dezavantajı ise geri dönüşsüzlüğü.
Hep “adalarda” yaşamak fotoğrafınızı nasıl şekillendirdi?
Ada benim için hem bir merkez hem bir hudut. Denizin ortasında, tabiatla ve kendimle baş başa kalmak, fotoğrafıma kaçınılmaz bir içsel derinlik kattı. İzolasyon, sessizlik ve tabiatın döngüsü… Bunlar benim işlerimin alt katmanlarını oluşturuyor.
Onun üzere çizmek isterim dediğiniz ressamlar oldu mu? Kimler, neden?
Gençliğimde doğal ki etkilendiğim ressamlar oldu: Rothko’nun renk alanları, Gauguin’in ilkelci bakışı, Anselm Kiefer’in tarih ve mitolojiyi taşıyan resimleri… Ancak hiçbir vakit “onun üzere çizmek” istemedim. Daha çok kendi yolumu açabilmek için onların bıraktığı izleri takip ettim.
Bir akım tanımlasak fotoğraf anlayışınız nereye girer?
Klasik bir akımın içine girmekten çok, o akımların ortasında bir köprü üzereyim. Varoluşçuluk, mistisizm ve soyut dışavurumculuğun kesiştiği bir yerde duruyorum. Tahminen de “ruhsal dışavurum” diyebilirim kendi anlayışıma.
Pınar Tınç üniversal mi? Öyleyse neden?
Evet, zira fotoğraflarımdaki sıkıntı sadece bir coğrafyaya ya da kültüre ilişkin değil. Yok oluş, var oluş, tekrar doğum… Bunlar hepimizin ortak kıssası. İzleyici ister Bozcaada’da olsun, ister Tokyo’da ya da New York’ta, tıpkı titreşimi hissedebiliyorsa, işte orada evrensellik doğuyor.
Döngüsel Bir Titreşimde Sonsuzluk
Pınar Tınç’ın kelamlarında ve yapıtlarında yankılanan o dairesel ritim, röportajın sonunda bizi bir sefer daha hatırlatıyor: Yok oluş, var oluş ve rejenerasyon, hayatın kaçınılmaz döngüsü. Mistik bir varoluş biçimiyle yoğrulmuş fotoğrafları, ilkel kabile izlerinden kozmik sembollere uzanırken, özgünlüğü dürüst bir içsel bağlantı olarak tanımlayan sanatçı, bizi kendi iç seyahatimize davet ediyor.
Mürekkepin geri dönüşsüz akışkanlığı üzere, ada ömrünün sessiz derinliğinde şekillenen bu anlayış, ruh-zihin-beden üçlemesini her tuvalde bir ortaya getirerek izleyiciyi titreştiriyor. Etkilendiği ustaların izlerini takip ederken kendi yolunu açan Tınç, klasik akımlar ortasında bir köprü kurarak ‘ruhsal dışavurum’u tanımlıyor – ve bu, coğrafyaları aşan bir evrensellik taşıyor. Bozcaada’dan Tokyo’ya, her izleyici birebir titreşimi hissedebiliyorsa, işte sanatın gerçek gücü burada yatıyor. Tınç’ın ideolojisi, bizi yıkılıp yine doğmaya çağırıyor; her sonun bir başlangıç, her boşluğun bir doluluk olduğunu anımsatarak.
Sanatçının sesi, insanlığın kadim öyküsüne eklenen bir yankı, sonsuz bir döngüde devam ediyor.
Sergi Künyesi:
Sergi İsmi: Regeneration
Ressam: Pınıar Tınç
Küratör: Uğur Batı
Slogan: Alışılmadık Ruhta Düş Durmaz
Resim Sayısı: 25
Yer: Bozcaaada Itırlı Bahçe
Zaman: 01 Eylül-15 Eylül
X
Bu makalede öne sürülen fikir ve yaklaşımlar büsbütün muharrirlerinin özgün niyetleridir ve Onedio’nun editöryal siyasetini yansıtmayabilir. ©Onedio
