Yine de Bir Sorun Var: Bilim İnsanları, Ölü Bir Beyni Hayata Döndürebileceklerini Kanıtladı!
Beyin vefatı gerçekleştiğinde, geri dönüş olmadığını düşünürüz. Lakin bilim insanları, bir domuz beynini vefatından saatler sonra tekrar aktive edebildi. Üstelik beyin, kimi hücresel işlevlerini geri kazandı. Lakin şuur kazanmadı, yani sahiden ‘hayata dönmedi.’ Yeniden de bu deney, vefat ile hayat ortasındaki hududun düşündüğümüz kadar net olmayabileceğini gösteriyor.
Her şey, 5 yıl evvel bir domuz beyniyle başladı.
Yale Tıp Fakültesi’nden sinirbilimci Dr. Zvonimir Vrselja ve takımı, bir mezbahadan aldıkları domuz beynini bedeninden çıkardı ve dört saat boyunca oksijensiz, oda sıcaklığında bıraktı.
Daha sonra özel olarak geliştirdikleri BrainEx isimli bir makineye bağlayarak beyne oksijen yerine kollayıcı unsurlar ve ilaçlar içeren bir sıvı pompaladılar.
Sıvı, hücrelerin pH istikrarını koruyan moleküller, çok bağışıklık yansısını önleyen ilaçlar ve antibiyotikler içeriyordu. Sonuçlar bilim dünyasını şoke etti:
-
Beynin gri korteksi pembeleşmeye başladı.
-
Hücreler protein üretmeye tekrar başladı.
-
Nöronlar metabolik aktivite göstermeye başladı.
Ancak burada dikkat edilmesi gereken çok değerli bir nokta vardı: Beyin işlevlerini sürdürse de şuur kazanmadı.
Yani yaşayan bir organizma üzere davransa da tam manasıyla hayata dönmedi.
Peki, bu ne manaya geliyor? Beyin vefatı geri çevrilebilir mi?
Deney, vefat kavramına dair bildiklerimizi sorgulamamıza neden oldu. Resüsitasyon (yeniden canlandırma) ve kritik bakım alanında uzman olan Dr. Lance Becker:
“Bu sonuç, mevt hakkında bildiğimizi sandığımız her şeyi sarsıyor. Sahiden de hayat ile mevt ortasındaki çizgiyi yine tanımlama noktasına geldik.” diyerek çalışmanın ehemmiyetini vurguladı.
Araştırmacılar, domuz beyni üzerinde başarılı olan bu usulü artık de insan beyinleri üzerinde deniyor. Fakat burada etik açıdan son derece hassas bir durum kelam konusu.
İnsan beyninde uygulanırsa ne olur? İşte büyük etik soru işareti…
Domuz deneyinde araştırmacılar, beynin şuur kazanmasını önlemek için özel ilaçlar kullanmış ve deney altı saat sonra sonlandırılmıştı. Lakin insan beyni kelam konusu olduğunda bu sürecin yönetilmesi çok daha karmaşık olabilir.
Araştırmayı yürüten Dr. Vrselja, bu teknolojiyle insanları vefat anında makineye bağlamak üzere bir niyetleri olmadığını açıkça belirtiyor.
Ancak yapılan deneyler, beyin vefatının aslında sandığımız kadar kesin olmayabileceğini ve hayati risk taşıyan hastaların kurtarılabileceğine dair yeni bir umut ışığı yaktığını gösteriyor.
Şu an için en büyük gaye, beyinleri 24 saate kadar hücresel olarak canlı tutarak Alzheimer ve Parkinson üzere hastalıklar için tedavi geliştirmek.
Ama kim bilir, tahminen de bir gün sahiden beyin vefatını geri çevirebilecek bir teknoloji mümkün olabilir.
