Yeşilçam’ın Dört Yapraklı Yoncası Kimlerden Oluşuyor?

Türk sinemasında sayısız üretimde rol alan ve hayat verdikleri karakterlerle Altın Portakal Sinema Şenliği Mükafatları başta olmak üzere pek çok mükafata layık görülen hoş ve yetenekli 4 oyuncumuz ‘Yeşilçam’ın dört yapraklı yoncası‘ olarak anılır. 

Her biri hayat verdikleri farklı karakter tipleriyle özdeşleşen, hoşlukları ve zarafetleriyle göz kamaştıran dört usta bayan oyuncu; Filiz Akın, Fatma Girik, Türkan Şoray ve Hülya Koçyiğit’tir. 

Pek çok kültüde düzgün bahtın sembolü olan dört yapraklı yoncanın uğur getirdiğine inanınılır. Rahmet, talih ve huzuru temsil eden dört yapraklı yonca, hayat verdikleri sayısız üretim ile Yeşilçam’ın kilometre taşları haline gelen dört değerli bayan oyuncumuz için eşsiz bir benzetme olmuş. 

Aynı vakitte kıymetin de sembolü olan dört yapraklı yonca tıpkı Filiz Akın, Fatma Girik, Türkan Şoray ve Hülya Koçyiğit üzere hoşluğuyla de dikkat çekiyor. Yeşilçam’ın dört güçlü bayanı için tercih edilen bu benzetme içerisinde pek çok derin mana ve tabiatın nadide bir modülü olma özelliğiyle Türk sinemasının ‘şansı’ diye de nitelendirilen bu eşsiz bayanlara bir oldukça yakışıyor.

Öyle ki Yeşilçam’ın güzel jönü Ediz Hun, ‘dört yapraklı yoncanın’ yerine geçebilecek oyuncu bulamıyor. Hun, ‘Türk sinemasında ‘Dört Yapraklı Yonca’nın yeni jenerasyon oyuncularda kimler olduğu biçimindeki sorunuza ben yanıt veremem. Açıkçası sinema eski görkemini kaybetmiş durumda.’ diyor. 

Yeteneğiyle kendine hayran bırakan güçlü bayan oyuncularımızdan Nevra Serezli ise ‘Hiç kimse ‘Dört Yapraklı Yonca’ unvanına layık olamaz zira kimse o düzeye gelmedi.’ diyerek Yeşilçam’ın yeteneklerine hakkını teslim ediyor.

Yeşilçam’ın dört yapraklı yoncalarından Filiz Akın, 1962 yılında birinci sineması Akasyalar Açarken’de beyaz perdedeki yerini aldı. Cüneyt Arkın’dan Ediz Hun’a, Sadri Alışık’tan Yılmaz Güney’e devrin neredeyse tüm yıldız erkek oyuncularla başrolü paylaştı. Her sineması ile gönüllerde taht kuran hoş ve yetenekli sanatçı, 1962 ila 1975 yılları ortasında sayısız üretimde rol aldı. 

Hafızalara kazınan en kıymetli üretimleri ise Gurbet Kuşları, Baht, Ankara Ekspresi, Umutsuzlar, Tatlım, Acı Hayat ve Memleketim oldu. 

Filiz Akın’a 1971 yılında Altın Portakal En Uygun Bayan Oyuncu Mükafatını kazandıran ise 1970 yılında Ankara Ekspresi sinemasında hayat verdiği Hilda karakteri oldu. Daha sonraki yıllarda pek çok onur mükafatına de layık görülen Akın, çağdaş, kentli ve şık bayan tiplemelerinin öncüsü oldu. 

Ayrıca kendi periyodunda ‘Türk sinemasının en güzel giyinen oyuncusu’ unvanına da sahip oldu. 21 Mart 2025’te 82 yaşında hayatını kaybeden değerli sanatkarımız Filiz Akın, hayatının her devrinde zarafeti ve şıklığı ile dikkatleri üzerine çekmeyi başardı.

Yeşilçam’ın dört yapraklı yoncalarından Fatma Girik, 1956 ila 2012 yıllarında etkin olarak pek çok sinema ve dizide rol aldı. Oyunculuk, senaristlik ve yapımcılık mesleği boyunca 200’den fazla üretimde rol alan Girik’in birinci başrolü 1957 yılında vizyona giren Leke’ydi. 

Bir devir siyasete atılan Girik, 1989 yılında Şişli Belediye Başkanı seçildi. 1994 seçimlerine dek misyonuna devam eden hoş ve yetenekli oyuncu ,1993 yılında ise Kelam Fato’da isimli televizyon programında sunuculuk yaptı. 

Oyunculuk mesleği boyunca 4 Altın Portakal Mükafatı alan Fatma Girik’e 1965 yılında birinci En Güzel Bayan Oyuncu Mükafatını getiren Keşanlı Ali Destanı’ndaki Zülha rolüydü. İkinci Altın Portakal Sinema Şenliği En Düzgün Bayan Oyuncu Mükafatını ise 1967 yılında Sürtüğün Kızı isimli sinemada hayat verdiği Tango Suzan rolüyle aldı. 

Daha sonra 1998 ve 2006 yıllarında Hayat Uzunluğu Onur Mükafatına layık görülen Girik, Altın Koza, Ankara Sinema Şenliği ve Sadri Alışık Tiyatro ve Sinema Oyuncu Ödülleri’nde de isminden kelam ettiren isimlerden oldu. 

24 Ocak 2022’de 78 yaşında hayatını kaybeden değerli sanatkarımız Fatma Girik, hafızalara canlandırdığı sert, mağrur, yiğit ve haksızlığa karşı boyun eğmeyen Anadolu bayanı karakteriyle kazındı.

Yeşilçam’ın dört yapraklı yoncalarından Türkan Şoray, oyunculuk mesleği boyunca rol aldığı 222 sinema ile dünyanın ‘en çok sinema çeviren’ bayan oyuncusu unvanını aldı. Türk sinemasında ‘Sultan’ lakabıyla anılan Şoray’ın kurallarını bilmeyen de yoktur. 

1960’lı yıllarda beyaz perdede yerini alan hoş ve yetenekli oyuncunun birinci sineması Bir Kız Sevdim oldu. Mart 1961 yılında ise tanınan haftalık mecmualardan Sinema’nın kapak kızı seçilen Şoray’ın yıldızı parlamaya başladı. 

Hafızalara kazınan en değerli üretimleri ise Vesikalı Yarim, Acı Hayat, Arım Balım Peteğim, Sevmek ve Ölmek Vakti, Dönüş, Güllü, Sultan Gelin, Selvi Boylum Al Yazmalım, Hazal e Berdel oldu. Duygusal, dramatik ve derin rolleriyle öne çıkan Şoray, canlandırdığı karakterlerle sanat dünyasına iz bıraktı. 

Türkan Şoray’a birinci sinema mükafatını getiren üretim ise Acı Hayat sinemasıydı. 1964 yılında Antalya Altın Portakal Sinema Şenliği’nde en başarılı bayan oyuncu mükafatına layık görüldü. 4 Altın Portakal ödülü olan Şoray Mart 2010’da ise UNICEF Tükiye âlâ niyet elçisi seçildi. Hayatı boyunca pek çok ödül alan Şoray, 2023 yılında 30. Memleketler arası Altın Koza Sinema Şenliği’nde Sinemanın Yüzü Mükafatını aldı.

Yeşilçam’ın dört yapraklı yoncalarından Hülya Koçyiğit, birinci kere 1964 yılında Berlin Sinema Şenliği’nde sergilenen Susuz Yaz sinemasında Bahar karakterine hayat verdi. Bahar rolüyle dikkatleri üzerine çeken Koçyiğit, sinema dünyasıda ‘Yeni bir yıldız doğuyor’ sözleriyle anıldı. 

Güzel ve yetenekli oyuncu televizyon ekranlarındaki yerini ise 1980’li yıllarda TRT’de yayınlanan ‘Hanımlar Sizler İçin’ programıyla aldı. Oyunculuk mesleği boyunca 200’den fazla sinemada ve 10 televizyon dizisinde rol alan Koçyiğit, Kurbağalar, Gelin, Düğün, Diyet üçlemesi ve Derman sinemalarında hayat verdiği rollerle hazırlara kazındı. 

Hatta 1983 imali Derman sineması 5 kıtada oynatılan, 1985 imali Kurbağalar sineması ise yabancı televizyon kanallarına satılan birinci Türk sineması oldu. 

Hülya Koçyiğit, bugüne dek 5 kere Altın Portakal Sinema Şenliği Mükafatına layık görüldü. Ünlü oyuncuya birinci Altın Portakal’ı getiren ise Cemile sineması oldu. 1969 yılında düzenlenen 6. Altın Portakal’da En Düzgün Bayan Oyuncu seçildi. Daha sonra 1973 yılında İlah Konuğu, 1975 yılında Diyet, 1983 yılında Derman ve 1990 yılında Karılar Koğuşu sinemasıyla ödül aldı. 

Ödüllerle dolu oyunculuk mesleğinde 1996 yılında aldığı Altın Portakal Sinema Şenliği, ‘Yaşam Uzunluğu Onur Ödülü’ de yer alıyor. Koçyiğit, rol aldığı sinemalarda halkın sesi oluşu ve güçlü bayan rolleriyle hafızalara kazındı.