Ünleri Osmanlı’yı Aştı! Hikaye Beyazıt’taki Dükkanda Başladı: Padişah Fotoğrafçısı Abdullah Biraderler
Osmanlı’da fotoğrafçılık sanatının kurucuları olan Viçen, Hovsep ve Kevork kardeşlerin öyküleri, ‘Abdullah Frères’ (Abdullah Biraderler) ismini verdikleri bir fotoğrafçı dükkanıyla başladı. İstanbul Beyazıt’taki fotoğraf dükkanlarıyla kısa müddette herkes tarafından tanındı. Ünleri padişahların kulağına gitti. O denli ki Sultan Abdülaziz, Abdullah Biraderler’in çektiği fotoğrafı çok beğendi ve resmi fotoğraf olarak tanınmasını emretti.
Padişah bununla da sonlu kalmadı ve Abdullah Biraderler’i ‘Ressamı Hazreti Şehriyari’ unvanıyla ödüllendirdi.
İşte Beyoğlu’ndaki bir dükkanda her şeye başlayan Abdullah Biraderler’in ülke hudutlarını aşan kıssası.
Ermeni asıllı Viçen, Hovsep ve Kevork Abdullahyan kardeşlerin öyküleri ailelerinin 1610’da Kayseri’den İstanbul’a göç etmesiyle başladı.
1820 yılında doğan Viçen Abdullahyan, 1856 yılında İstanbul Beyazıt’ta bir fotoğrafçının yanında işe başladı. 1858’de Venedik’teki eğitiminden dönen Kevork ile birlikte üç kardeş bu fotoğraf dükkanını almaya karar verdi.
Bu dükkana Abdullah Frères (Abdullah Biraderler) ismini verdiler.
Osmanlı’da fotoğrafçılığın kurucuları olan kardeşler Paris’te eğitim aldı. Çektikleri fotoğraflar o kadar hoş ve etkileyiciydi ki kısa müddette ünleri kulaktan kulağa yayıldı.
Pera’da Fransız fotoğrafçıya çektirdiği fotoğrafı beğenmeyen Sultan Abdülaziz, Abdullah Biraderler’i av köşküne davet etti.
Padişah, Abdullah Biraderler’in çektiği fotoğrafı o kadar beğendi ki ‘resmi fotoğraf’ olarak tanınmasını emretti.
Sultan Abdülaziz ve II. Abdülhamid, Abdullah Biraderler’e “Ressam-ı Hazret-i Şehriyari” unvanını verdi… Onlar artık Padişah Fotoğrafçısı’ydı.
Artık Saray Fotoğrafçısı olan Abdullah Biraderler’in padişah tuğrasını kullanmalarına müsaade verildi. Sultan Abdülaziz ve Sultan Abdülhamid’in fotoğrafçıları oldu.
Abdullah Biraderler mesleklerini icra ettikleri mühlet boyunca dünyanın önde gelen isimlerinin de fotoğrafını çekti.
Osmanlı-Rus Savaşı, Abdullah Biraderler’in çöküşünü başlattı.
Abdullah Biraderler için Padişah Fotoğrafçılığı’nın sonu 1877-1878 Osmanlı-Rus savaşıyla başladı. Ruslarla bağlantı kurdukları bir jurnal üzerine misyonlarından alındılar. Dokuz yıl Mısır hidivinin daveti üzerine Kahire’de kaldılar. İstanbul’a döndüklerinde ise eski şöhretlerini tekrar yakalayamadılar ve dükkanlarını satmak zorunda kaldılar.
Viçen Abdullahyan 1902 yılında, Hovsep Abdullahyan 1908 yılında, Kevork Abdullahyan ise 1918 yılında hayatını yitirdi.
Kardeşler uzun yıllar boyunca yalnızca padişah fotoğraflarını değil kentin günlük hayatını da fotoğrafladı.
Kardeşler, çektikleri fotoğraflarla İstanbul’u dünyaya tanıttı. Avrupa’da çok sayıda stantlar açan Abdullah Biraderler’in çektikleri fotoğraflar günümüzde değerli tarihi evraklar olarak nitelendiriliyor.
