Uçakla seyahat eden herkes kesinlikle o meşhur sesi duymuştur! Uçak daha kalkışa geçmeden evvel alt kısımdan gelen, güya biri bir metal modülünü gıcırdatıyor ya da fren pompalıyor üzere çıkan, bazen de bir köpeğin havlamasını andıran o garip ses… Kimileri “motor arızası mı var?” diye endişelenirken, kimileri ise kargo kısmında hayvan taşındığını sanabiliyor. Lakin gerçekte bu sesin kaynağı, çok daha sıradan ve teknik bir sistemin modülü. Gelin bakalım!
O duyduğunuz ses aslında bir “hidrolik pompa” sesi.
Uzmanlara nazaran, bu havlama ya da sürtünme gibisi sesin kaynağı, Airbus A320 tipi uçaklarda bulunan bir hidrolik sistemin çalışmasından ibaret. Hidrolik sistemler, uçaklardaki flap, slat ve iniş ekibi üzere hareketli modüllerin çalışmasını sağlamak için kullanılıyor.
Basınçlı bir sıvı sayesinde bu hareketler yapılabiliyor ve basınç, ekseriyetle motorlara bağlı pompalar aracılığıyla oluşturuluyor. Lakin uçak şimdi kalkış yapmadan evvel yalnızca bir motor çalışıyor olabiliyor ya da motorlar şimdi devreye alınmamışken sistem devrede kalmak zorunda. İşte tam bu noktada devreye elektrikle çalışan yedek bir pompa giriyor ve bu da o meşhur köpek havlaması gibisi sesi yaratıyor.
Peki bu ses neden yalnızca birtakım uçuşlarda duyuluyor?
Her uçakta bu sesi duymuyorsanız, bunun tek nedeni farklı uçak modellerinin farklı sistemlerle çalışması. Yalnızca Airbus A320 ailesine ilişkin uçaklarda yani A318, A319, A320 ve A321 modellerinde bu sesi duymanız mümkün.
Çünkü bu seriye mahsus olan üçlü hidrolik sistem yapısı, uçak kalkışa hazırlandığı sırada elektrikle çalışan üçüncü pompayı devreye sokuyor ve bu sırada ses oluşuyor. Şayet Boeing uçağındaysanız ya da diğer bir modelde uçuyorsanız, büyük olasılıkla bu sesle hiç karşılaşmayacaksınız.
Bu ses tehlike mi demek? Yoksa tam zıddı mi?
Uçuş öncesi gerilimin arttığı anlarda duyduğunuz bu ses, aslında sistemlerin pek sağlıklı çalıştığını gösteriyor. Zira bu yedek pompa ve üçlü hidrolik yapı, uçağın en kritik anlarında sıkıntısız çalışmasını sağlamak için özel olarak tasarlanmış.
Uzmanlara nazaran bu sistemler, uçakta bir arıza olduğunda bile öbür sistemlerin devreye girerek misyonu üstlenmesini sağlıyor, bu da güvenliği artırıyor. Yani duymuyor olmanız daha farklı olurdu.
