Türkiye Diri Fay Hatları Haritası: MTA Güncel Diri Fay Haritasında Hangi İller ve İlçeler Var?

Kahramanmaraş zelzelesi başta olmak üzere son yıllarda meydana gelen sarsıntılar, binlerce vatandaşımızın hayatını kaybetmesine neden oldu. Bu noktada ülkemizin hangi bölgesinin riskli olduğunu bilmek büyük değer arz ediyor. 

Vatandaşlarımız canlı fay çizgilerinin nerelerden geçtiğini ve hangi vilayet ve ilçelerde zelzele meydana gelebileceğini MTA sayesinde öğrenebiliyor. Maden Tetkik Arama Genel Müdürlüğü (MTA) canlı fay çizgisi haritasını şimdiki tutuyor.

MTA yenilenmiş canlı fay haritası erişime açıldı. Paylaşılan harita üzerinde toplamda 51 farklı ilimiz yer alıyor. Bu vilayetler üzerine tıklanarak bölge hakkında bilgi alınabiliyor. Harita üzerinde ayrıyeten 100’den fazla farklı ilçemiz bulunuyor. Bu bölgeler üzerine tıklanarak hangi bölgede kaç tane canlı fay sınırı bulunduğu ve nerede bulundukları öğrenilebiliyor.   

Örneğin haritada üzerinde bulunan İzmir’e tıkladığınız vakit fay çizgilerinin hangi bölgelerden geçtiğini inceleyebiliyorsunuz. Haritaya nazaran İzmir bölgesinde canlı bulunan birçok fay çizgisi bulunuyor.

MTA Yeni Canlı Fay Çizgisi Haritası

Diri fay çizgileri haritasına nazaran aşağıdaki bölgelerde fay çizgileri bulunuyor;

• ADIYAMAN: Gölbaşı

• AFYONKARAHİSAR: Çay, Dinar, Kızılören, Sandıklı

• ANKARA: Şereflikoçhisar

• ANTALYA: Demre

• AYDIN: Bozdoğan, Germencik, İncirliova, Koçarlı, Köşk, Kuşadası, Nazilli, Söke, Sultanhisar, Yenipazar

• BALIKESİR: Gönen, Manyas

• BATMAN : Kozluk

• BİNGÖL: Karlıova, Yedisu

• BOLU: Gerede, Yeniçağa

• BURSA: Gemlik, Kestel, Mustafakemalpaşa

• ÇANAKKALE: Çan, Yenice

• ÇORUM: Laçin

• DENİZLİ: Babadağ, Çameli, Çardak, Honaz

• DİYARBAKIR: Lice

• DÜZCE: Çilimli, Cumayeri, Gölyaka, Gümüşova, Kaynaşlı

• ELAZIĞ: Palu, Sivrice

• ERZİNCAN: Üzümlü

• ESKİŞEHİR: İnönü

• GAZİANTEP: İslahiye

• HAKKARİ: Şemdinli

• HATAY: Erzin, Hassa, Kırıkhan, Payas

• ISPARTA: Eğirdir, Senirkent, Uluborlu

• İZMİR: Kemalpaşa, Seferihisar, Tire

• K.MARAŞ: Nurhak, Türkoğlu

• KAYSERİ: Talas, Yeşilhisar

• KIRIKKALE: Keskin

• KIRŞEHİR: Akpınar, Mucur

• KOCAELİ: Başiskele, Derince, Gölcük, Kartepe

• KONYA: Akşehir, Altınekin, Doğanhisar, Ilgın

• KÜTAHYA: Gediz, Simav

• MALATYA: Akçadağ

• MANİSA: Ahmetli, Alaşehir, Gölmarmara, Kırkağaç, Salihli, Sarıgöl, Soma, Turgutlu

• MERSİN: Çamlıyayla, Mut

• MUĞLA: Menteşe, Milas

• MUŞ: Korkut, Varto

• NİĞDE: Altunhisar, Bor

• OSMANİYE: Düziçi, Toprakkale

• SAKARYA: Akyazı, Arifiye, Ferizli, Hendek, Karapürçek, Sapanca

• ŞANLIURFA: Bozova

• SİİRT: Eruh

• ŞIRNAK: Beytüşşebap

• SİVAS: Altınyayla, Yıldızeli

• TOKAT: Niksar, Pazar, Reşadiye

• VAN: Çaldıran, Özalp

• YALOVA: Altınova, Çınarcık

MTA’nın Türkiye canlı fay sınırı haritasında Bursa ili incelendiğinde Kuzey Anadolu fay çizgisinin İstanbul’un neresinden geçtiğini görmek mümkün. Harita üzerinde Adalar ve Avcılar segmentleri de farklı ayrı gösteriliyor. Ayrıyeten harita üzerinde fay çizgileri üzerinde meydana gelen zelzelelerin tarihleri ve büyüklükleri de veriliyor. Kuzey Anadolu fay çizgisi üzerinde meydana gelen 1999 zelzelesinin yerini ve büyüklüğünü de zelzele haritası üzerinden inceleyebilirsiniz.

cdnuploads.aa.com.tr

Marmara Bölgesi’nden geçen canlı fay çizgilerini haritada kırmızı çizgiler ile görebilirsiniz. İstanbul merkezinde canlı fay çizgisi bulunmuyor fakat yakın bir pozisyonda canlı fay sınırı olduğu dikkat çekiyor.

cdnuploads.aa.com.tr

Ege Denizi’nde arka arda meydana gelen sarsıntıların akabinde Ege Bölgesi fay sınırları da merak konusu oldu. Ege Bölgesi’ndeki fay çizgileri ise haritada görüldüğü üzeredir. 

MTA canlı fay haritasına nazaran birinci dereceden riskli bölgeler: İzmir, Balıkesir, Manisa, Muğla, Aydın, Denizli, Isparta, Uşak, Bursa, Bilecik, Yalova, Sakarya, Düzce, Kocaeli, Kırşehir, Bolu, Karabük, Hatay, Bartın, Çankırı, Tokat, Amasya, Çanakkale, Erzincan, Tunceli, Bingöl, Muş, Hakkari, Osmaniye, Kırıkkale, Siirt.

Üzerinde yaşadığımız dünyanın yer kabuğununu oluşturan levhalar vardır. Bu levhaların hareketi sonucunda gerilmeler ve sıkışmalar meydana gelir. Yer kabuğundaki bu hareketleri kısımlara de fay ismi verilir. Zorlanma ve sürtünmenin tesiriyle kısa bir vakit içerisinde epeyce şiddetli bir kırılma meydana gelir. Bu harekete sarsıntı ismi verilmektedir. 

Diri fay yahut etkin fay ise tarihi devirde zelzele oluşturan tüm faylara verilen isimdir. MTA’nın paylaşmış olduğu canlı fay çizgisi haritasında farklı cinslerdeki canlı faylara yer verilmiştir. Bu canlı fay cinsleri aşağıdaki üzere açıklanabilir:

• Deprem yüzey kırığı: 1900- günümüz ortasında yüzey faylanması oluşturan canlı faylara verilen isimdir.

• Holosen fayı: Holosen (son 11.000 yıl) ‘de yüzey faylanması oluşturan faylardır.

• Kuvaterner fayı: Pleyistosen’de (1.600.00 yıl) ‘de yüzey faylanması oluşturan, Holosen aktifliği kuşkulu faylardır.

• Olası Kuvaterner fayı yahut çizgisellik: Kuvaterner yahut öncesi periyotta oluşmuş, Kuvaterner aktifliği kuşkulu fay yahut yeni morfolojide bariz çizgisellik.

Bu sınıflandırmaya nazaran birinci üç kategoride bulunan canlı fay cinslerinin gelecekte yüzey kırılmasına sebep olabilecek büyüklükte bir zelzele oluşturma riski vardır. Haritayı incelerken birinci üç çeşitteki canlı fay çizgilerinin olduğu bölgeleri dikkata alabilirsiniz.