Günümüzde nasıl dolar ya da euro, memleketler arası para ünitelerinden kabul edilebilirse geçmişte de bu türlü memleketler arası para üniteleri vardı elbette. En büyük imparatorluklardan Roma’nın memleketler arası diyebileceğimiz bir para ünitesi vardı. İşte aureus para ünitesi vaktinde çok kullanılan ve neredeyse her yerde geçen bir para ünitesiydi. Neymiş bu aureus, bakalım mı?
Roma İmparatorluğu çok büyük bir imparatorluk.
Bu kadar büyük bir imparatorluğun para ünitesi olmadan olmazdı elbette. Aureus, Roma’nın altın para ünitesinin ismi. Latince altın sözüne gelen bir sözmüş.
Bu paranın yalnızca günlük alışverişte kullanıldığını düşünme!
Çünkü aureus, günlük alışverişin ötesinde devletin ödemeleri için de kullanılan bir para ünitesiydi. Nelerde kullanılıyordu pekala? Asker maaşlarından ticari mutabakatlara, hatta vergi ödemelerinde de aureus denen para kullanılmış. Yani sıradan bir para ünitesinden bahsetmiyoruz anlayacağın.
Tabii bu türlü olunca aureusun kıymeti Roma için bir başka!
Sadece gündelik hayatta kullanılmayıp maaşlara kadar her yerde kullanılabilen para ünitesinin Roma için kıymetli olduğunu anlayabiliyoruz. Yani aureus, halkın ötesinde imparatorluğun da ehemmiyet verdiği paralardan olmuş.
Bu para ünitesi birinci olarak Sulla Devrinde kullanılmaya başlanmış.
Aureus, Roma için değerli paralardan biriydi. Bu yüzden onun güvenirliğini korumak için aşikâr standartlar oluşturmuşlar. Bu paranın daha emniyetli olması için tartısını ve saflığını standart hale getirmişler.
Zaten sağlanan bu teminat sayesinde bu kadar kıymetli hale geliyor.
Standartını sağlamak için altının tartısı çok değerli elbette. Romalılar aureus para ünitesine inanç duyulmasına değer vermişler. Bu garanti sayesinde tüccarlar da rahatça parayı kabul edebilmişler.
Peki bu para neden memleketler arası para ünitesi olarak bedellendiriliyor?
Aureus neden memleketler arası para ünitesi diye soracak olursan bunun nedeni yalnızca Roma’nın bir imparatorluk olması değil elbette. Bunun yanında Roma’nın ticaret yollarındaki tesiri de paranın milletlerarası hale gelmesinde rol oynuyor. Geniş alana yayılan Roma’nın para birimi aureus, farklı kültürler tarafından benimseniyor.
Bu para ünitesi bir ticaret lisanını haline gelmiş.
Aureus, bir vakit sonra ticaretin lisanı oluyor. Altın bedeli aşikâr olduğu için basitçe ticarette kullanılabiliyor. Yalnızca Roma’nın tüccarları değil, Roma dışındaki tüccarlar da aureusun kıymetini bildiği için artık ticari mutabakatlarda kullanılan bir para ünitesi haline geliyor.
Aureus, bir para ünitesinden öteydi.
Aureus, para ünitesi evet fakat bunun ötesinde Roma’nın gücünü simgeleyen bir araç birebir vakitte. Roma, otoritesini aslında aureus para ünitesi üzerinden pekiştiriyordu diyebiliriz. Her yere yayılan aureus sayesinde Roma hem içeride hem dışarıda kendini herkese gösteriyordu.
Zamanla bu para ünitesi de popülerliğini kaybetmiş.
İmparator Konstantin vaktinde artık aureus görülmemeye başlanıyor. Bunun yerine ise solidus geliyor. Tekrar bir altın para ünitesi olan solidus, aureus yerine geçen para ünitesi oluyor.
