New York Times’a Konuk Olan Nuri Bilge Ceylan, 21. Yüzyılın En İyi 10 Filmini Seçti

2000 yılından bu yana sinema dünyasında iz bırakan sinemaları belirlemek emeliyle, The New York Times kapsamlı bir soruşturma yürüttü. Hollywood’dan Asya’ya, Avrupa’dan Afrika’ya kadar uzanan geniş bir coğrafyadan 500’ün üzerinde direktör, oyuncu ve sinema profesyoneline, 21. yüzyılda gösterime giren ve onları en çok etkileyen sinemalar soruldu. Ortalarında Pedro Almodóvar, Sofia Coppola, Barry Jenkins, Guillermo del Toro üzere Oscar ödüllü direktörlerin ve Julianne Moore, John Turturro, Chiwetel Ejiofor üzere usta oyuncuların yer aldığı bu seçkide, Türk sinemasının milletlerarası temsilcilerinden biri de vardı. 2014’te Kış Uykusu ile Cannes Sinema Festivali’nde Altın Palmiye kazanan direktör Nuri Bilge Ceylan, çağdaş sinemaya dair kendi iz bırakan listesini paylaştı.
İşte Nuri Bilge Ceylan’a nazaran 21. yüzyılın en çarpıcı 10 sineması:
1. About Endlessness (Sonsuzluk Üzerine) – Roy Andersson

Farklı vakitlerde ve yerlerde geçen kısa sahnelerle çeşitli insanların hayatlarına tanıklık edilir. Bir rahip inancıyla ilgili bir kriz yaşar, bir bayan geçmiş bir aşkı hatırlar, bir çift savaş sonrası yıkılmış bir kentte yürür. Birtakım karakterler konuşur, kimileri sessizce durur. Günlük hayattan alınmış sıradan anlar üst üste gelir. Vakit ve yer birbirine karışır. Her sahne birbirinden bağımsız üzere görünse de insan olmanın ortak haline işaret eder.
2. No Country for Old Men (İhtiyarlara Yer Yok) – Joel & Ethan Coen

Bir adam çölde rastladığı çatışma sonrası sahipsiz bir para çantası bulur ve onu alarak bölgeden uzaklaşır. Peşine, izini sürmede acımasız ve durdurulamaz bir adam düşer. Polis olayları çözmeye çalışırken öteki karakterler de sürece dahil olur. Yerler değişir, yollar uzar, şiddet sessizlikle iç içe geçer. Kaçış devam ettikçe herkes kendi formülleriyle ayakta kalmaya çalışır. Gelişen olaylar kimsenin denetim edemeyeceği bir hal alır.
3. Oslo, August 31st (Oslo 31 Ağustos) – Joachim Trier

Bir adam, tedavi gördüğü merkezden bir günlüğüne çıkarak Oslo’ya gelir. Kentte eski arkadaşlarıyla görüşür, bir iş görüşmesine katılır, ailesiyle temas kurmaya çalışır. Geçmiş hayatından izlerle bugünü ortasında dolaşır. Sırf bir gün boyunca süren ziyaretler, uzun bir hayatın yükünü taşır. Beşerlerle olan bağları zayıf, iç dünyası karışıktır. Günü tamamladığında karanlık ve sessizlik içinde kalır.
4. Hors Satan – Bruno Dumont

Issız bir kırsalda yaşayan bir adam, yakınlardaki çiftlikten gelen genç bir kızla yakınlaşır. Adam tabiatla baş başa yaşarken vakit zaman şiddet içeren hareketlerde bulunur. Kızın hayatındaki sıkıntılara müdahil olur. Köydeki kimi beşerlerle garip müsabakalar yaşanır. Adamın davranışları etrafındakileri huzursuz eder. Olaylar sessizlik, tabiat ve açıklanamayan aksiyonlar etrafında gelişir.
5. Stellet Licht (Sessiz Işık) – Carlos Reygadas

Bir Mennonit topluluğunda yaşayan bir adam, karısını sevmesine karşın öbür bir bayana âşık olur. İçinde bulunduğu durum meskende gerginlik yaratır lakin herkes sessiz kalır. Karısı bu alakayı öğrenmesine karşın hiçbir reaksiyon vermez. Adam iki bayan ortasında kalırken inanç ve bağlılık üzerine düşünür. Sessizlik içinde sürdürülen bu hayat, görünmez çatışmalarla ilerler. Vakit neredeyse hiç akmaz üzere görünür.
6. Moartea domnului Lazarescu (Bay Lazarescu’nun Ölümü) – Cristi Puiu

Yaşlı bir adam, konutunda kötüleşince yardım ister ve bir ambulans gelir. Hastaneye götürülmek üzere yola çıkarlar lakin gittiği yerlerde yer bulunamaz. Bir hastaneden başkasına taşınır, durumu gitgide kötüleşir. Tıbbi sistemin karmaşası içinde sürüklenmeye başlar. Ambulans çalışanı dışında kimse onunla ilgilenmez. Gece boyunca çeşitli hekimlerle karşılaşır lakin tahlil bulunamaz.
7. The Turin Horse – (Torino Atı) Béla Tarr

Bir çiftçi ve kızı, izole bir taşra meskeninde tekdüze bir ömür sürer. Her sabah tıpkı halde uyanır, yemek yer, çalışırlar. Bir gün atları apansız hareket etmeyi bırakır. Vakitle dış dünyayla bağları zayıflar. Besin, su ve ışık giderek azalır. Günler birbirine misal biçimde geçerken konut sessizliğe gömülür.
8. Uncle Boonmee Who Can Recall His Past Lives (Amcam Evvelki Hayatlarını Hatırlıyor) – Apichatpong Weerasethakul

Boonmee isimli bir adam, ölümcül bir hastalığa yakalandıktan sonra kırsaldaki konutuna çekilir. Ailesiyle vakit geçirirken geçmiş hayatlarına dair imajlar görmeye başlar. Ölmüş karısının ruhu ve kayıp oğlu farklı biçimlerde belirir. Hayaller, anılar ve hayaller giderek gerçeklikle iç içe geçer. Ormanın içinde vakit kavramı bulanıklaşır. Boonmee geçmişiyle yüzleşirken tabiat ile irtibatı derinleşir.
9. Unknown Pleasures (Bilinmeyen Zevkler) – Jia Zhangke

Çin’in küçük bir kentinde yaşayan iki genç, işsiz ve hedefsiz bir formda vakit geçirir. Sokaklarda dolaşır, görüntü oyunları oynar, Amerikan kültürüne özenirler. Küçük kabahatlere bulaşarak para kazanmaya çalışırlar. Televizyonlardan, reklamlardan ve müziklerden etkilenirler. Hayatlarında büyük bir değişim yaratma umuduyla harekete geçerler. Beklentiler ve gerçeklik ortasında sıkışmışlardır.
10. Zama – Lucrecia Martel

İspanya ismine Güney Amerika’da misyon yapan bir subay, yıllardır terfi beklemektedir. Bürokratik süreçler ve politik çekişmeler içinde sabırla vazifesini sürdürür. Etrafındaki dünyaya yabancılaşır, vakitle toplumdan uzaklaşır. Yeni bir misyon için müracaat yapar, yanıt bekler. Bekleyiş uzadıkça zihinsel ve fizikî olarak tükenmeye başlar. Yer değiştirip kurtulmak istese de bulunduğu topraktan kopamaz.