İnsanlar Kas Yapmak İçin Ter Dökerken Hayvanlar Nasıl Hiç Çalışmadan Güçlü Kalabiliyor?
İnsanlar olarak formda kalmak için spor salonlarında saatler harcıyoruz. Güçlenmek ve dayanıklılık kazanmak için nizamlı olarak idman yapmamız koşul. Lakin hayvanlara baktığımızda, hiçbir idman yapmadan bile inanılmaz derecede güçlü olduklarını görüyoruz. Mesela bir çita apansız saatte 100 km sürate çıkabiliyor ya da bir kuş binlerce kilometre uçabiliyor. Pekala, biz neden kas kaybetmemek için bu kadar çabalamak zorundayız? Bilim insanları, bu değişik farkın gerisindeki biyolojik sırrı araştırdı.
Kaynak 1, Kaynak 2
Örneğin, kaz çeşitlerinden biri olan barnacle goose (kutup kazı), 3.000 kilometrelik göç seyahatine başlamadan evvel hiç idman yapmıyor. Hatta bunun tam aksine, kendini yalnızca besin tüketmeye adıyor! Bilim insanı Lewis Halsey’e nazaran bu kuşlar yalnızca oturuyor ve bol bol yemek yiyorlar.
Ancak ne oluyorsa göç vakti geldiğinde, bedenleri ansızın güçlenmiş ve uzun aralıkları kat edecek kadar sağlam hale gelmiş oluyor. Benzeri halde kara ve boz ayılar da kış uykusuna yatarken kas kütlelerini kaybetmiyorlar.
Peki fakat nasıl? Beşerler neden idman yapmadan formunu koruyamıyor? Bilim insanları, kimi hayvanların çevresel faktörlerden gelen biyolojik sinyallerle kaslarını güçlendirdiğini düşünüyor.
Örneğin kutup hafriyatın bedeni, sıcaklık değişikliklerini algılayarak büyük bir fizikî uğraş gerektiren göç sürecine kendini hazırlıyor. Ayılar ise kış aylarında bedenlerine kas kaybını önleyici bileşenler salgılatıyor.
Hatta bir deneyde kış uykusundaki ayıların kanı, laboratuvarda fare kas hücrelerine enjekte edildiğinde, kas kaybının %40 oranında azaldığı görüldü! Yani tabiat, birtakım hayvanlara ‘spor yapmadan güçlenme’ üzere inanılmaz bir avantaj vermiş durumda.
O vakit biz de spor yapmayı bıraksak güçlenir miyiz? Ne yazık ki beşerler için işler bu türlü işlemiyor. Evrimsel sürecimiz, bizi tertipli idman yapmaya bağımlı hale getirdi.
Atalarımız, yiyecek bulmak için uzun uzaklıklar kat etmek zorundaydı. Bu nedenle bedenimiz, kas kütlesini koruyabilmek için daima hareket etmemizi gerektiren bir sistem geliştirdi.
Yani biz beşerler, tabiatta hayatta kalmak için uzun müddet dayanıklılığa muhtaçlık duyduk. Fakat bir kaz yahut ayı üzere, çevresel sinyalleri bekleyerek resen güçlenen bir biyolojik yapımız yok.
