Ne yaparsak yapalım münasebetlerimiz bir noktada tıkanıyor, daima birebir döngüye giriyoruz ve sonunda ya biz kaçıyoruz ya da karşımızdaki… Pekala neden? Sorun daima karşı tarafta mı, yoksa farkında olmadan biz mi bağlantılarımızı sabote ediyoruz? Bazen inanç sorunları, bazen geçmiş travmalar, bazen de farkında olmadan benimsediğimiz fikir kalıpları nedeniyle ilgilerde istikrar sağlamakta zorlanabiliyoruz.
Çoğu kişi, alakalarının neden yürümediğini dış etkenlere bağlasa da işin içinde derin ruhsal dinamikler var. Çocukluktan itibaren şekillenen bağlanma üsluplarımız, özgüven düzeyimiz ve bağlantıdan beklentilerimiz, romantik hayatımızı düşündüğümüzden daha fazla etkiliyor. Kimi vakit partnerimizden gerçekçi olmayan şeyler bekliyor, kimi vakit da daima birebir kusurları tekrarlıyoruz. Sonunda da ‘Neden daima birebir şeyleri yaşıyorum?’ diye hayıflanıyoruz.
Eğer siz de ‘Bu sefer olacak’ diye başladığınız münasebetlerin neden kısa sürdüğünü, neden daima tıpkı problemlerle karşılaştığınızı merak ediyorsanız, gelin bu döngünün perde gerisine birlikte bakalım!
Kaynak 1
Kaynak 2
Kaynak 3
Kaynak 4
Hepimizin en az bir defa toksik ilgi tecrübesi olmuştur.
Bu münasebetleri bazen bir deneyim olarak bazen de ‘travma’ olarak değerlendirip o denli ya da bu türlü yolumuza bakmaya çalışıyoruz.
Fakat kimilerimiz var, ne yaparsa yapsın bağlarda dikiş tutturamıyor, her vakit mutsuz oluyor.
Mutsuz olmak şöyle dursun, yeni bir bağa başlayamıyor bile.
Peki nedir bunun sebebi? Aslında birçok sebebi var bunun. Psikoloji de bu bahse değinmiş, münasebet uzmanları da…
Tabii bu durumu tek bir noktaya indirgemek çok da sağlıklı değil. Pekala neden münasebetlerde dikiş tutturamıyoruz?
Tabii herkes uyumlu olacak diye bir durum yok, yanlış kişiyi seçmiş olabiliriz, bağlanmaktan kaçıyor olabiliriz.
E gerçekçi olmayan beklentiler de işin içine girince apışıp kalmamız olağan. İki tarafın arayışı farklılık gösterebiliyor.
Asıl mevzu ise “bağlanma problemleri”. İsterseniz bu mevzuyu ince eleyip sık dokuyalım…
Bağlanma nedir, isterseniz evvel ondan bahsedelim: Bireyin çocukluk periyodunda ebeveynleriyle kurduğu duygusal bağların, yetişkinlikteki bağlantılarını nasıl etkilediğini açıklar. İnançlı bağlanma tarzına sahip bireyler, bağlarında daha istikrarlı ve tatmin edici tecrübeler yaşarken; inançsız bağlanma tarzlarına sahip olanlar, ilgilerinde çeşitli zorluklarla karşılaşabilirler.
Bir bağa başlayamama sebebiniz “kaygılı bağlanma” mı?
Bu bağlanma tarzına sahip bireyler, ilgilerinde daima olarak reddedilme ve terk edilme korkusu yaşarlar. Bu da onları çok derecede hassas ve bağımlı hale getirebilir. Medical Park’ın belirttiği üzere, korkulu bağlanma çoklukla çocukluk periyodunda ebeveynlerin duygusal bakımdan tutarsız yahut uzak olmalarından kaynaklanıyor.
Bir de bunun “kaçıngan” versiyonu var. Kaçıngan bağlanma tarzına sahip bireyler, duygusal yakınlıktan kaçınma eğiliminde oluyorlar.
Bağımsızlıklarına çok değer verirler ve bu durum, bağlantılarında duygusal araya neden olabilir. Psikolog Aslıhan Bereketoğlu’na göre, bu bireyler çoklukla partnerlerine güvenmekte zorlanırlar ve bu güvensizlik, bağın temel dinamiklerine ziyan verebilir.
Direkt olarak bağlanmaktan da korkuyor olabilirsiniz. Aslında bu durum; duygusal, fizyolojik ve ruhsal her türlü bağlanmaya karşı çok ve irrasyonel bir endişe ve korku duyma durumu.
Hiwell’in belirttiği üzere, bu kaygı çoklukla kişinin ferdi alanına, özgürlüğüne ve hayatı yaşayış haline çok bir müdahale olacağından tasa duymasıyla karakterizedir.
Şimdi isterseniz psikolojiyi bir kenara bırakalım… Birtakım insanların hamurunda olan o denli özellikler var ki ne yaparlarsa yapsınlar geçmişten kopamıyor ve yeni bir alakaya başlayamıyor.
‘Ex’ten next olmaz’ konusunu kavrayamayanlar da var ortamızda. Her görüştüğü bireyde aslında maziden bir modül arayanlar, hem kendisine hem de karşı tarafa son derece ziyan veriyor.
Travmalar, travmalar, travmalar… Kimilerimizin hayatına deccalden hallice beşerler çıkar ki birçoğumuz aşka küser.
Öyle ya, geçmişte yaşadıklarımızı değiştiremiyoruz. Eski sevgilimizin daima olarak bizi temsil ettiğini düşünerek bir saplantı haline getiriyoruz tahminen de.
Ha bi’de şey var: “Özgürlüğüme ve keyfime düşkün biriyim ben.”
Bu da sizi kandırmasın. İlgide dikiş tutturabilmek için birazcık fedakarlık, birazcık da sabır gerekiyor. Yeni bir bağa başlayabilmek için özgürlüğün taban ölçüde kısıtlanması gerekmez mi?
Bir de bağlanma sorunundan fazla “bağlanma sorunu yaratabilme senaryosu” var. Yani kişi, “Beni kimse sevmez, ben çok geçimsiz biriyim” diyerek kendisini şartlandırabiliyor.
Kişinin kendi başarısız bağ kalıplarını tekrar tekrar yaşaması, bilinçsizce kendi kendini gerçekleştiren bir kehanet haline gelebilir.
Peki ilgi uzmanları ne diyor? Aslında farklı bakış açıları var.
Uzm. Psk. Bilge Çapoğlu, duygusal gereksinimlerin açık ve net bir formda söz edilmemesinin, ilgilerde uyuşmazlıklara yol açabileceğini belirtiyor. Partnerlerin birbirlerinin hislerini anlamaya çalışması ve empati kurması, bağın sağlıklı bir biçimde devam etmesi için kritiktir. Yani anlayacağınız, bu faktörlerden birisi eksikse münasebette dikiş tutturamamak kaçınılmaz oluyor.
Psikolog Kemal Sayar, bağlanma biçimlerinin sevgiyi yaşayış biçimimizi direkt etkilediğini vurguluyor.
Güvensiz bağlanma tarzlarına sahip bireylerin, bağlantılarında sevginin niyetiyle bile tehdit altında hissedebileceğini belirtiyor.
Monoton alaka dinamiğini de unutmayalım. Psikolog Bahar Kaya, uzun müddetli alakalarda vakitle monotonluk hissinin ortaya çıkabileceğini ve bunun münasebetin sıkıcı hale gelmesine neden olabileceğini tabir ediyor.
Bu durumu aşmak için çiftlerin birlikte yeni aktiviteler denemeleri, hobiler edinmeleri yahut tatil planları yapmaları öneriliyor.
Peki nasıl bozacağız bu kehaneti?
İlişkilerde dikiş tutturmak için evvel kendimizi tanımamız, ne istediğimizi ve duygusal gereksinimlerimizi anlamamız lazım. Özgüveni geliştirmek, sağlıklı hudutlar koymak ve partnerimizden gerçekçi beklentiler içinde olmak işleri kolaylaştırır. Açık ve dürüst irtibat her şeyin anahtarı, bu yüzden hissettiklerimizi saklamadan paylaşmak değerli. Bağlantıyı canlı tutmak için birlikte yeni şeyler denemek, eğlenmek ve monotonluktan kaçınmak da işe fayda. Şayet geçmişte yaşadığımız olumsuz tecrübeler bizi etkiliyorsa, bunları aşmak için kendimizle yüzleşmek yahut bir uzmandan takviye almak yararlı olabilir. En kıymetlisi de her şeyin kusursuz olmasını beklemek yerine, münasebette esnek ve anlayışlı olmayı öğrenmek gerekiyor.
