Grönland Buzlarla Kaplı Olmasına Rağmen İsmi Neden “Yeşil Ülke”?
Eğer az çok coğrafyaya karşı ilginiz varsa Grönland’ın aslında hiç de ismi üzere yeşil bir ülke olmadığının farkına varmışsınızdır. Grönland buzlarla kaplıyken, İzlanda yemyeşil görünüyor. Üstelik isimleri güya yer değiştirmiş üzere. Bu durum uzun müddettir merak edilen bir bahis. Aslında karşılığı tarih, kültür ve iklim değişiminde bilinmeyen.
Gelin bakalım!
Kaynak 1, Kaynak 2
Norse geleneğinde bir bölge, keşfedildiğinde görülen birinci özellikleriyle isimlendirilirdi.
Örneğin Leif Eriksson, Kanada kıyılarında gördüğü yabani üzümlerden ötürü bölgeye “Vinland” ismini vermişti. Grönland’ın kıssası de benzeriydi. 982 yılında Erik the Red, adanın güneybatısına ulaştığında bölge bugüne nazaran çok daha ılıman bir iklime sahipti.
Yaz aylarında otlaklar yemyeşildi ve bu yüzden “Yeşil Ülke” manasına gelen “Gröndland” ismi yerleşti. O devirde bu isim, adanın görünümünü pek hakikat yansıtıyordu.
“Peki İzlanda’nın ismi neden buzlarla anıldı, tam zıddı olması gerekmiyor muydu?” diye düşünmeniz çok doğal.
lk keşiflerde adaya “Snæland” yani “Karlar Ülkesi” denmişti. Akabinde Garðar Svavarosson’un gelişiyle “Garðar’ın Adası” olarak anıldı. Lakin Viking Flóki Vilgerðarson’un seyahati dramatik sonuçlandı. Kızı seyahat sırasında boğuldu, hayvanları açlıktan öldü.
Umutsuzluğa kapılan Flóki, bir dağa tırmandığında deniz kıyısında buz kütlelerini gördü ve buraya “Iceland” yani “Buz Ülkesi” ismini verdi. Değişiktir ki gördüğü buzların birçok Grönland’dan sürüklenmişti ancak isim çoktan kalıcı hale gelmişti bile…
Tarihsel bilgiler, M.S. 800 ile 1300 yılları ortasında Grönland’ın bugüne kıyasla daha sıcak olduğunu gösteriyor.
O devirde tarım yapılabiliyor, hayvancılık destekleniyordu. Lakin 14. yüzyıla gelindiğinde sıcaklıklar düştü, buzullar genişledi ve tarım imkanları azaldı. Norveçli yerleşimciler kolonilerini terk etmek zorunda kaldılar.
Bugün Grönland’ın yüzde 80’i buzlarla kaplı fakat güneybatısında hala tarım yapılan küçük alanlar mevcut. İzlanda’da ise Gulf Stream sayesinde deniz sıcaklıkları daha yüksek, yazlar yeşil ve canlı geçiyor.
