Dünya’nın İç Çekirdeği Değişiyor! Yavaşladığını Biliyorduk, İç Çekirdeğin Şekil Değiştirdiği de Tespit Edildi!
Güney Kaliforniya Üniversitesi’nde yapılan bir araştırma, Dünya hakkında bildiklerimizi altüst edebilir! Bugüne dek katı olduğunu bildiğimiz Dünya’nın iç çekirdeğin dış yüzeyi değişiyor. Daha evvel yavaşladığı tespit edilen iç çekirdekteki değişimin, vakitle Dünya’nın manyetik alanını nasıl değiştireceği merak ediliyor. Pekala, Dünya’nın merkezinde neler oluyor?
İşte, ayrıntılar…
Kaynak: https://www.livescience.com/planet-ea…
Nature Geoscience mecmuasında yayınlanan çalışma Dünya’nın iç çekirdeğinin yavaşladığını ve hal değiştirdiğini gösteriyor! Pekala, Dünya’nın merkezinde neler oluyor?
10 Şubat’ta Nature Geoscience mecmuasında yayınlanan çalışma, Güney Kaliforniya Üniversitesi, Çin Bilimler Akademisi Jeoloji ve Jeofizik Enstitüsü, Cornell Üniversitesi ve Utah Üniversitesi’nden jeologlar tarafından yürütüldü. Bilim insanları, Dünya’nın 5.150 kilometre derinlerine bulunan katı iç çekirdeği incelediler.
Araştırma datalarına nazaran, Dünya’nın iç çekirdeğinin yüzeyi büsbütün sabit ya da katı değil! Tersine değişiyor…
Araştırmacılar, 1991 ila 2023 yıllarında Antarktika’nın Güney Sandwich Adaları’nda meydana gelen 121 tekrarlayan sarsıntı çiftinden gelerek Eielson ve Yellowknife alıcı dizisi istasyonlarında kaydedilen sismik dalgaları tahlil ettiler.
Dünya yüzeyinin 5.150 km (3.200 mil) altındaki ve bugüne dek katı olarak düşünülen iç çekirdeği inceleyen araştırmacılar, kimi farklılıklar keşfettiler. Çekirdek kendi ekseni etrafında dönme sürecini tamamladığında birebir pozisyona döndüğünde bile yüzeyinde farklılıklar oluyor.
Peki, iç çekirdek neden değişiyor?
İç çekirdeğin dış yüzeyini değiştiren, dış çekirdekteki hareketler olabilir. Çoğunlukla erimiş demir ve nikelden oluşan sıvı dış çekirdeğin akışı nedeniyle iç çekirdek dalgalanıyor ve değişiyor olabilir.
Daha evvel yürütülen misal bir araştırmada, iç çekirdeğin 2010 yılına kadar Dünya’nın geri kalanından daha süratli döndüğü, ama daha sonraki yıllarda yavaşladığı tespit edilmişti. Artık iç çekirdeğin yavaşlamanın yanı sıra bir de yapısal olarak değiştiği görüldü.
3,64 milyon bar basınç ve yaklaşık 6 bin santigrat derece sıcaklıktaki iç çekirdek düşünüldüğü kadar katı olmayabilir. Dahası iç çekirdeğin dış katmanının evvelden sanılanın bilakis daha yumuşak olabileceği de bir ihtimal üzere görünüyor.
İç çekirdeğin değişmesine neden olan bir öteki etken ise mantonun ağır kısımları olabilir.
Çalışmanın müelliflerinden Güney Kaliforniya Üniversitesi’nden John Vidale, ‘Erime noktasında olduğu için yumuşak olmasını bekliyoruz. Hasebiyle deforme olması sürpriz değil’ diyor.
İç çekirdekteki bu değişim, vakit içerisinde Dünya’nın manyetik alanının nasıl bir değişim göstereceğini de merak etmemize neden oluyor.
Bu yüzden, esasen yavaşladığını bildiğimiz iç çekirdeğin değişimi ve hareketleri hakkında bilim insaları bilgi toplamaya devam ediyor.
