Dr. Hakan Özerol Yanıtlıyor: Enflasyon Hedefleri Neye Göre Belirleniyor?
Adını sıklıkla duyduğumuz enflasyon hedeflemesi; dünya merkez bankalarının döviz kurları, işsizlik oranları ve ticari büyüme oranları üzere ekonomik performansları ölçmesine yardımcı olan parametrelerdir. Günlük hayattaki alışverişlerden ülkenin ticaret ve ihracat kapasitesine kadar her şey üzerinde tesire sahip olan enflasyon hedeflemesini anlamak bazen biraz güç olabilir. Bilhassa Merkez Bankası’nın gittiği enflasyon revizesi, önümüzdeki periyotta alınacak ek kararları gündeme getiriyor.
Bu yazımızda Finans Uzmanı Dr. Hakan Özerol’un açıklamalarına dayanarak enflasyon beklentisinin derinlerine iniyoruz!
Merkez Bankası daha evvel belirlediği enflasyon maksatlarını güncelledi.
Merkez Bankası, geçtiğimiz günlerde yıllık belirlediği enflasyon oranlarında bir revizeye gitti. Daha evvel 2024 yıl sonu için %40’ın altında tutulması hedeflenen oran %44’e çıkarılmıştı. Bu sefer 2025 için %20’nin altında tutulması beklenen gaye %21’e yükseltildi. Tek haneli 2026 yıl sonu enflasyon maksadı ise %12’ye çıktı. Pekala bu ne manaya geliyor ve bizi nasıl etkiliyor?
Merkez Bankası enflasyon gayesini neden yükseltti?
Enflasyon gayesi, ülke merkez bankalarının yıllık performansı ölçmek için kullandığı bir varsayım kitidir. Bu kestirim, amaçlara uygun atılımlar yaparak ekonomik büyümeyi sürdürme ve ülke alım gücünü artırma gayesi taşır. Lakin sürdürülen ekonomik siyaset sebebiyle daha evvel belirlenen iddia setinin gerisinde kalınırsa, Merkez Bankası’nın da yaptığı üzere maksatları güncelleyerek politikayı yenilemek gerekebilir. Zira enflasyon beklentisinin gerçekçi olması, maliyetlerin ve harcamaların en gerçek gayelere nazaran tekrar revize edilmesini sağlar. Fiyat istikrarlaması sağlamak için amaçları yine şekillendirerek ekonomik stratejileri güncellemek gerekebilir.
Enflasyon maksatları neden değerli?
Enflasyon beklentilerinin ülke boyutunda bir hedefleme sistemi olduğu düşünülse de bu gayeler, tüm ekonomik aktörleri yakından tesirler. Örneğin; şirketlerin fiyat stratejileri, bankaların faiz oranları, hatta marketteki eser fiyatları bile gayelerden direkt etkilenir. Birey hayatına yansıyan güç maliyetleri, okul masrafları, kira bedelleri, kısaca alım gücünü belirleyen her şart enflasyon beklentisine nazaran şekillenir. Münasebetiyle maksatların tutmadığı durumda, bu aktörlerin tümünde beklenenden süratli bir değişim olması kelam mevzusudur.
Enflasyon amaçlarındaki artış hayat pahalılığına işaret eder.
Enflasyon amaçlarını tutturmak için tek bir parametreden çok, birden fazla değişkeni birebir anda kıymetlendirmek gerekir. Üst çekilen her amaç, aslında beklentinin bozulduğunu yansıtır ve güzelleşme suratının kestirim edilen kadar âlâ olmadığını söyler. Bir başka deyişle, enflasyon gayelerindeki artış, besin fiyatlarından döviz kuruna ve sektörel harcamalara kadar her şeyi pahalılık baskısıyla karşılaştırır. Bunun devamında alım gücünün ve piyasa itimadının düşmesiyle birlikte enflasyonun olumsuz tesirleri de derinleşebilir.
Enflasyon hayatın tam merkezinde oturuyor.
Enflasyon amaçlarının tekrar belirlenmesi, ekonomik stratejinin aslında net biçimde öngörülmediğini gösteriyor ve birey hayatını yakından ilgilendiriyor. Alım gücü ve gelecek beklentileri başta gelmek üzere, hayatı şekillendirmek ismine stabil bir enflasyon siyasetinin sağlanması kıymet taşıyor. Enflasyon ve faiz ortası direkt bir bağlantı olduğundan, Merkez Bankası’nın revize ettiği maksatlara nazaran faiz siyasetini da güncellemesi gerekiyor. Kimi ekonomistlerin faiz indirimlerine devam edileceğini söylerken, kimileri enflasyon baskısını düşürmek için faizlerin artacağını iddia ediyor. Gündelik yaşama direkt temas eden bu kararın ne olacağı ise merakla bekleniyor.
Dr. Hakan Özerol’un videosunu izlemek için 👇🏻
