Türkiye tam 2 yıl evvel, 6 Şubat 2023’te merkez üssü Kahramanmaraş olan zelzelelerle sarsıldı. Pazarcık ilçesinde saat 04.17’de ve Elbistan ilçesinde saat 13.24’te meydana gelen 7.7 ve 7.6 büyüklüğündeki sarsıntılar 53 bin 537 kişinin hayatını kaybetmesine neden oldu. Kahramanmaraş’ın yanısıra Hatay, Osmaniye, Adana, Adıyaman, Gaziantep, Şanlıurfa, Diyarbakır, Kilis, Malatya ve Elazığ’da yıkımlara sebep olan sarsıntıda kentler tanınmaz hale geldi. Ulusal yas ilan edilen sarsıntının akabinde milletlerarası yardım davetinde bulunan Türkiye’de o günlerin üzerinden 2 yıl geçmiş olmasına karşın sarsıntının acısı ise dinmedi, dinmeyecek…
Unutmadık, unutmayacağız!
6 Şubat 2023 tarihinde saat 4.17’de meydana gelen Kahramanmaraş, Pazarcık zelzelesi toplamda 11 kentimizi etkiledi. Kahramanmaraş başta olmak üzere Hatay, Osmaniye, Adıyaman, Diyarbakır, Şanlıurfa, Gaziantep, Kilis, Adana, Malatya ve Elazığ’da sarsıntının akabinde büyük hasar yaşandı. Binaların birden fazla, birinci sarsıntıda yıkıldı yahut büyük hasar gördü.
Elbistan’da meydana gelen 7.6 büyüklüğündeki ikinci sarsıntı, yüzlerce binanın yıkılmasına ve 53 bin 537 kişinin hayatını kaybetmesine neden oldu.
Büyüklüğü 7’nin üzerine çıkan iki sarsıntıya dayanamayan binalar yıkıldı. Gece yarısı yaşanan zelzele, milyonlarca vatandaşımızı uykusunda yakaladı. Binaların sarsıntıya dayanıksız olması, materyal kalitesinin kâfi olmaması yüzlerce ailenin dağılmasına sebep oldu.
Depremden sağ kurtulan vatandaşlarımız, kendilerine yeni bir yuva kurma umuduyla ülkenin dört bir yanına dağıldı.
Türkiye, milletlerarası yardım davetini da içeren 4. düzey alarm verdi. Toplamda 93 ülkeden arama kurtarma takımları zelzele bölgesine gitti.
Ülke genelinde ulusal yas ilan edildi, sarsıntı bölgesinde ise OHAL kararı alındı. Zelzele, yaklaşık 350 bin kilometrelik bir alanda, yani Almanya’nın toplam yüz ölçümü kadar bir alanda büyük bir hasara yol açtı. Toplamda 14 milyon kişi zelzeleden etkilendi.
Depremin akabinde yer bilimci Prof. Dr. Naci Görür’ün o bölgedeki fay sınırıyla ilgili tekraren kere ihtarda bulunduğu ortaya çıktı.
Fakat yetkili isimler, bu bahiste uzman isimlerin ikazlarına kulak asmamıştı.
Evet, sarsıntı felaketi, göz nazaran geldi!
Birçok tarihi yapı yerle bir oldu, insanların büyük hayallerle oturduğu toplam 518 bin konut yıkıldı yahut ağır hasar alarak yaşanmaz hale geldi.
518 bin konut yıkıldı yahut ağır hasar aldı. Geriye kalan 128 bin 778 konut da orta derecede hasar aldı. İki büyük sarsıntının yaşandığı bölgede artçı zelzelelerin büyüklükleri de fazlaydı. Artçı zelzelelerin tesiriyle yıkılan binalar olduğu da görüldü.
Evet, 518 bin konut!
Uluslararası Çalışma Örgütü (ILO), sarsıntılar sonucu Türkiye’de 658 bin çalışanın geçim imkanlarını kaybettiğini duyurdu.
2023 Meclis Zelzele Araştırma Kurulu’nun raporuna nazaran sarsıntıların toplam maliyeti Türkiye’de 148.8 milyar Dolar oldu. Bu maliyetin 2023 gayrisafi yurt içi hasılasının yüzde 9’una denk geldiği açıklandı.
2023 yılında meydana gelen sarsıntı, 1999 yılında meydana gelen bir depremden yaklaşık 6 kat daha fazla ziyana neden oldu.
Evet, ortada tam 24 yıl var!
Binlerce bina yıkılmışken enkazların ortasında dimdik duran o bina ise dikkatlerden kaçmadı. Sırf bu imaj bile birçok şeyi sorgulamamıza neden oldu.
İnsanların milyonarca lira vererek satın aldığı, binlerce lira vererek oturduğu meskenler ise tanınmaz hale geldi.
Enkaz altında kalanları kurtarmak için binlerce istekli zelzele bölgesine gitti. Tüm Türkiye tek yürek oldu, yüreğimiz zelzele bölgesinde atmaya başladı.
Neredeyse her meskenden sarsıntı bölgesine gönderilmek üzere yardım toplandı. Elektrik, su, yiyecek…Enkaz altından çıkartılan vatandaşların sıhhat durumları hakkında ise büyük telaş duyuluyordu. Binlerce kişinin yaşadığı enkazlarda tuvalet sorunu baş gösterdi, salgın hastalık riski arttı.
Evet, 21.yüzyılda!
Enkazın altından sağ kurtulabilenler, yakınlarının da kurtulabilmesi için devayı toplumsal medyada buldu. Tüm Türkiye, enkazda olduğu bilinen bireyler için toplumsal medya üzerinden seferber oldu.
Fakat burada da tatsız olaylar yaşandı. Zelzele bölgesinde telefon şebekelerinin çekmediği görüldü. Beşerler, zelzele bölgesindeki yakınlarına ulaşmakta zorluk çekti.
Evet, yapay zeka çağında!
Kahramanmaraş sarsıntılarında hayatını kaybeden vatandaşlarımızı hürmetle anıyor, yakınlarına baş sıhhati diliyoruz.
Bir daha bu türlü bir felaket yaşamamak ümidiyle…
