Ülkemiz, sarsıntı jenerasyonu üzerinde bulunuyor. Birçok kentimizde sarsıntı riski bulunuyor. Son olarak İstanbul’da yaşanan zelzele, vatandaşlarda paniğe sebep oldu. İstanbul zelzelesinin akabinde büyüklüğü değişen artçı sarsıntılar de meydana geldi. Kahramanmaraş’ta yaşanan büyük zelzelenin akabinde meydana gelen artçı zelzelelerde birtakım binaların yıkıldığı görülmüştü. Uzmanlar, vatandaşları artçı zelzelelere karşı uyarmaya devam ediyor.Peki artçı zelzele nedir, neden olur? Artçı sarsıntılar ne kadar sürer?
Artçı Zelzele Nedir?
Ana zelzeleden sonra meydana gelen daha küçük sarsıntılara artçı sarsıntı denir. Artçı sarsıntılar, ana sarsıntının hissedildiği merkezde meydana gelir, lakin büyüklüğü ve tesiri daha küçüktür. Artçı sarsıntıları fay çizgisindeki tansiyonun yavaş yavaş olağana dönme sürecinde yaşanır. Münasebetiyle ana sarsıntıyla tıpkı fay sınırı üzerinde yaşanır.
Artçı zelzelelerin büyüklükleri ana zelzelenin büyüklüğü kadar olmaz. Yeniden de artçı sarsıntılar, ana sarsıntının zayıflattığı binaları yıkabilir. Bu nedenle ana zelzeleden sonra ziyan gören, kolonlarında çatlakların olduğu binalara artçı sarsıntılar sürerken girmemek gerekir.
Artçı Zelzele Neden Olur?
Yer kabuğunun altında meydana gelen fizikî ve kimyasal değişim sürecinde, farklı şiddetlerde zelzeleler meydana gelmesi mümkündür. Bu zelzelelerin yanında dünya katmanlarında katmanlar birbirleri üzerinden geçer ve yerleşim yeri bulur. Bu sayede sarsıntılar oluşur ve zelzeleler ortaya çıkar. Lakin yerleşimin tek seferde tamamlanmaması, farklı büyüklükte birkaç zelzele yaşanmasına sebep olur. Birinci yaşanan ana sarsıntıya kıyasla daha küçük sarsıntılar meydana gelir ve artçı sarsıntıları oluşturur.
Artçı Sarsıntılar Ne Kadar Sürer?
Artçı sarsıntıların ne kadar süreceği, ana sarsıntının şiddetine ve fay çizgisinin özelliklerine bağlıdır. Çoklukla artçı sarsıntıların büyüklüğü ve sayısı vakit içerisinde azalır. Ana sarsıntı meydana geldikten sonraki birinci birkaç saat, artçı sarsıntıların en ağır olduğu anlardır. Birtakım durumlarda artçı sarsıntılar birkaç gün içinde biter. Ancak birtakım durumlarda, örneğin ana sarsıntının daha büyük olduğu durumlarda, artçılar haftalar yahut aylar sürebilir. Kahramanmaraş merkezli sarsıntılardan sonra yaşanan artçılar, aylar sürmüştür.
İstanbul Artçı Depremler
İstanbul’da meydana gelen 6.2’lik zelzelenin akabinde artçılar yaşandı. Birinci olarak büyüklüğü 4’ü geçen artçı sarsıntıların akabinde sarsıntılar gece uzunluğu devam etti. AFAD’ın açıklamasına nazaran gece saatlerinde büyüklükleri farklılaşan artçılar yaşandı. Artçıların bir müddet daha devam edeceği düşünülüyor. Uzmanlar, hasarlı binalara girilmemesi konusunda ikazlarına devam ediyor.
