Anadolu’yu Sesiyle Dolaştı: Müziğin Efsanelerinde Bu Hafta Aşık Mahzuni Şerif

Kimi sesler vardır, yalnızca kulakta değil, yürekte de iz bırakır. Kimi türkücüler vardır, sazıyla sırf ezgileri değil, bir halkın acısını, sevincini ve isyanını da taşır. İşte o isimlerden biri: Aşık Mahzuni Şerif. Bu hafta, “Müziğin Efsanelerinde” köşemizde onun öyküsüne kulak veriyoruz. Zira o yalnızca bir ozan değil, bir devrin şahidiydi.
1. Çocuk yaşta sazla tanıştı, büyüklerin kederini anlattı.

Mahzuni’nin kıssası tam bir “Anadolu klasiği.” Kahramanmaraş’ın Afşin ilçesinde, Berçenek köyünde doğdu. Fakat o denli sıradan doğmadı bu adam; güya sazla birlikte doğmuş üzere. Daha 15 yaşında eline aldığı sazla, birçok büyük ozanı cebinden çıkaracak kelamlar söylemeye başlamış.
2. Mahzuni mi dedin? O esasen bir mahlas…

Kendisi aslında Şerif Cırık. Ancak “Mahzuni” ismini tasavvuf hocası vermiş. Şiire, kelama, aşka bir meyil varmış bu çocuğun, belirli ki herkes fark etmiş. Şimdilerde Instagram’da kullanıcı ismi seçmek üzere değil o işler… Ruhuna uygun bir isim bulman gerekmiş.
3. Birinci plağını 1964 yılında çıkardı ve ondan sonrası adeta bir türkü seli…

453 plak, 50’den fazla kaset, 9 kitap… Az buz değil. Hangi ozan bu kadar üretmiş? Düşün, her biri farklı bir öykü, farklı bir feryat. “Dom Dom Kurşunu” mesela… Kaç nesil bu türküyle büyüdü.
4. “Bilmem Ağlasam mı Ağlamasam mı” üzere eserler unutulur mu hiç?
5. Sözleri mertti, yürek gerektiriyordu söylemek

Mahzuni, türküleriyle yalnızca gönülleri fethetmedi, birebir vakitte cesurca politik iletiler verdi. “Yuh Yuh” üzere yapıtlarıyla periyodun siyasi iklimine meydan okudu.
6. Yasaklar, mahpuslar onu susturamadı.
7. Köy medresesinden başlayan kıssa…

Mahzuni’nin farklı istikametlerinden biri de çok taraflı bir insan olmasıydı. Yalnızca halk ozanı değil, medrese eğitimiyle de ilmi bilgisi olan bir adamdı. Teknik okullarda okudu, astsubay olarak askeri eğitim aldı. Bu sayede hem tasavvufi derinliği hem de sistem anlayışı vardı. Onu özel yapan da bu derin birikimdi; şiirlerinde hem manevî hem de toplumsal tahliller vardı.
8. Mahzuni Şerif’in türküleri kadar hayatı da tam bir “Anadolu destanı.”

İlk evliliğini çocukluk yıllarında dayısının kızı Emine ile imam nikâhıyla yaptı ve bu evlilikten Züleyha isminde bir kızı dünyaya geldi. Fakat hayat her vakit türkü üzere akmıyor… Bu evlilik mektupla sona erdi. Evet, yanlış okumadınız: Mahzuni, eşinden mektup yoluyla boşandı.
Sonra hayatına farklı bir yol, değişik bir bayan girdi: Sovina, yani Mahzuni’nin tabiriyle Suna. Kendisi İtalyan asıllıydı lakin gönlü Anadolu’ya düşmüştü muhakkak ki. Bu evlilikten üç çocukları oldu: Ferhat, Sevecen ve Emrah.
9. Lakin her masal keyifli sonla bitmiyor.

Bir gün Suna meskeni terk etti. Ozan da yazgısına küsmeden, tekrar yüreğini açtı. Üçüncü kere evlendi. Bu defa hayatına Gaziantep’te öğretmenlik yapan Fatma Hanım girdi. Bu evlilikten de tam dört çocuk geldi: Derya, Bülent Ali, Gülde Şeyda ve Sezde Yetiş.
10. Aşık geleneğini çağdaş dünyaya taşıdı.
11. Ve her öykünün bir vedası vardır…
12. Ve 17 Mayıs 2002 günü, Almanya’nın Köln kentinde, yüreğimize kazınan o son nokta kondu.

Ve 17 Mayıs 2002 günü, Almanya’nın Köln kentinde, yüreğimize kazınan o son nokta kondu. Üstelik öldüğünde, Devlet Güvenlik Mahkemesi’nde süren davası hâlâ sonuçlanmamıştı.
Cenazesi, vasiyeti üzerine Hacı Bektaş Veli Külliyesi’nin çabucak yanındaki Çilehane’de toprağa verildi. Ve mezar taşında, her şeyin özeti üzere duran şu dizeler yazılı:
“Eğer bana gel gel olsa büyükten, çırpar kanadımı uçar giderim.
İsteğim yok gündüz ile geceden, ben bir Mahzuni’yim naçar giderim.”