Anadolu’nun Kayıp Topluluğu Kaşkalar: Zonguldak’ta İzlerine Rastlandı

Zonguldak’ta bir mağarada yapılan arkeolojik çalışmalarda elde edilen bulguların Anadolu’nun kayıp toplululuğu Kaşkalar’a ilişkin olabileceği sav edildi. Zonguldak Bülent Ecevit Üniversitesi (BEUN) Arkeoloji Kısmı Öğretim Üyesi Doç. Dr. Hamza Ekmen, 2017 yılında İnönü Mağarası’nda başlayan hafriyat çalışmaları sonrasında elde edilen bulguların, Hititler vaktinde Anadolu’nun kıymetli topluluklarından biri olan Kaşkalar’a ilişkin olabileceğini söyledi.
Zonguldak’ın Ereğli ilçesindeki Alacabük köyünde bulunan İnönü Mağarası’nda 2017 yılından beri yapılan hafriyatlarda mağaranın 6 bin 500 yıl eskiye dayanan bir geçmişi olduğu tespit edilmişti.


Mağarada yapılan çalışmaları pahalandıran Doç. Dr. Hamza Ekmen, Anadolu’nun kadim halklarından olan ve bu vakte kadar izlerine rastlanmayan Kaşkalar’ın izine rastlandığını söyledi.


“Hititler vakit zaman kendi iç sıkıntılarıyla da uğraşıyorlar ve bu meseleleri Hitit Hükümdarları, birinci hükümdarları Hattuşili’den son hükümdarları II. Şuppiluliuma’ya kadar daima lisana getiriyorlar. Hitit Hükümdarları, Kaşkalar’ın başşehrin kuzeyinde, dağlık ve ormanlık bölgede yaşayan bu mahallî Anadolu halkının Hititler’in zayıfladığı ya da vakit zaman Hitit hükümdarlarının sefere gittiği vakitlerde bu ömür alanlarından inip, Hitit kentlerini, mabetlerini, kıymetli yerleşim alanlarını tahrip ettiklerinden ve elde ettikleri ganimetleri, dağlık ormanlık alanlara, hayat alanlarına taşıdıklarından bahsediyorlar. Vakit zaman da bunlara karşı çok sıkıntı duruma düştüklerinden bahsediyorlar. Hatta bir Hititçe metinden anlıyoruz ki Hititler, baş rableri olan Fırtına Tanrısı’nın en değerli kenti Nerik’i dahi bu Kaşkalar’a karşı kaybetmişler. Onlara yalvarır duruma gelmişler”


“Hitit Arkeolojisi yapan, Hititoloji çalışmaları yürüten bilim insanları Anadolu’nun bu kayıp topluluğunun kim olduğu konusunda yıllardır araştırmalar yapıyorlar. Neredeyse 100 yıldır hem Hititçe çivi yazılı dokümanlarda hem de Hitit yerleşim alanlarında ve yakınlarında bir ‘Kaşka topluluğuna ilişkin bir yerleşim yeri bulunabilir mi?’ sorusu arkeologların üstünde en çok durduğu bahislerin başında geliyor. Ne yazık ki bir asrı aşan bu müddet zarfında elde edilen bulgular, Kaşkalar’ın kim olduğu konusunda çok somut ispatlar sunmadı”


“İnönü Mağarası’nda yürüttüğümüz hafriyatlarda 3’üncü katmanda bulduğumuz buluntular, böylesine bir mağara yerleşiminde yaşayan toplulukların üreteceği bulgulara benzemiyor. Ancak bir yandan da bu bulguları, bilhassa metal eşyaları çağdaş periyottaki Hitit bulgularıyla karşılaştırdığımızda neredeyse Hitit nesneleriyle teğe bir benzerlikler gösterdiğini görüyoruz. Bunlara rağmen, İnönü Mağarası yerleşim alanı Hititler’in Hattuşaş üzere, Şapinuva üzere, Tapigga üzere ismini bildiğimiz büyük kentlerde yaşayan bu toplulukların ömür alanlarına benzemiyor. Lakin mağara ve bulunduğu pozisyon çivi yazılı Hititçe metinlerde Kaşkalar’ı tanım ederken kullanılan coğrafik şartlar ve ömür alanları tanımlamalarına epey uyuyor. Biz hasebiyle buradan yola çıkarak İnönü Mağarası’nın 3’üncü katmanında bulunan ve Geç Tunç Çağı’na tarihlenen bulguların ve buluntuların Eski Anadolu’nun kayıp bir topluluğu olan Kaşkalar ile bağlantılı olabileceğini sav ediyoruz.”

