Türkiye’nin beğenilen kış tatili destinasyonlarından biri olan Kartalkaya, bu sefer tatil cennetinden bir trajediye dönüştü. Grand Kartal Otel’de 21 Ocak 2025’in o karanlık gecesinde başlayan yangın, 76 canı ortamızdan aldı. Olayın vahameti ise yalnızca alevlerin değil, ihmallerin de bu trajediye yakıt olmasıydı.
Gece saat 03.30… Beşerler karın tadını çıkarıp odalarına çekilmişti.
Fotoğraf: TRT
Kimi çocuklarıyla uykuya dalmış, kimi kayak yorgunluğunu geride bırakmaya çalışıyordu. Ancak o saatte, dördüncü kattaki restoranda bir kıvılcım, sessizce oteli sardı. Ahşap kaplama dış cephe, yangını adeta bir kâbus üzere büyütürken, yangın alarmı çalışmadı. Koridorlara dolan duman, insanların son anlarını karanlıkla örtüyordu.
Çığlıklar, koşuşturmalar, çaresizce birbirine sarılan insanlar… O anlarda yaşanan panik, adeta oteldeki herkesin bahtını çizdi. Yangından kaçanlar, binanın pencerelerine yöneldi. Kimileri çarşafları birbirine bağlayıp kurtulmaya çalıştı. Lakin ne yazık ki, hayatlarını bu formda riske atmak zorunda kalanlar ortasında yere düşerek hayatını kaybedenler de vardı. Hayal edin: Bir babanın şimdi 1 yaşındaki bebeğini camdan sarkıtıp kurtarma eforunu. O çaresizlikte kendi hayatını feda etme kararını… Bu, bir babanın yapabileceği en acı fedakarlıklardan biri değil miydi?
Otele gelen itfaiye grupları ve sıhhat çalışanları, sert kış şartları ve ağır kar yağışı nedeniyle yangına müdahalede zorluk yaşadı. 237 kişinin konakladığı otelde alevlerin ortasından kurtulanlar için bu bir mucizeydi. Lakin 76 kişi için o mucize gerçekleşmedi. Yaralı olarak kurtulan 51 kişi ise bu müthiş gecenin şahitleri olarak hayatlarına devam etmeye çalışacak.
Yangının akabinde ortaya çıkan ayrıntılar ise acının üzerine tuz basar nitelikteydi: Yangın alarmı neden çalışmadı? Acil çıkışlar neden işlevsizdi? Halbuki ki böylesine büyük bir otel için yangın güvenlik tedbirleri bir tercih değil, bir zorunluluktu. Bu zorunluluğun ihmali, bu kadar çok insanın hayatına mal oldu.
Madalyonun öteki yüzüne bakarsak yangını yaşayanlar, ailelerini kaybedenler ya da o dehşetli imgelere şahit olanlar için bu bir ömür uzunluğu sürebilecek bir travma demek.
Böylesi büyük trajediler, yalnızca fizikî kayıplara değil, ruhsal yaralara da yol açar. Olay yerinde olanların ve bu anlara şahit olanların yaşadığı travmayı anlamak ve psikolojimizi nasıl sağlam tutacağımızı bilmek hayati ehemmiyet taşıyor.
Yangını Yaşayanlar: Travma Sonrası Gerilim Bozukluğu (TSSB) Kapıda
Yangına direkt maruz kalanlar için, yaşanan anılar basitçe silinemez. Travma sonrası gerilim bozukluğu, bu şahıslarda en yaygın görülen tesirdir. Daima olarak o geceyi düşlerinde görmek, duman kokusunu hatırlatan şeylerle tetiklenmek, hatta kolay bir alarm sesine bile endişeyle reaksiyon vermek, bu travmanın belirtileri ortasında.
Özellikle çocuklar için bu durum daha karmaşık bir hal alabilir. Çocuklar endişelerini tabir etmekte zorlanır; münasebetiyle ani kaygılar, uyku sıkıntıları, ebeveynlere yapışma üzere davranışlarla bunu dışa vurabilirler. Bu noktada, yaşananları bastırmaya çalışmak yerine profesyonel takviye almak çok kıymetlidir. Psikologlarla ya da travma konusunda uzman terapistlerle görüşmek, düzgünleşme sürecinin en tesirli yoludur.
Tanık olanlar ve izleyenler: İkinci derece travma
Fotoğraf: Haber Ekspres
Televizyon başında yahut toplumsal medyada yangın anlarını izleyen birçok insan, bu cins olayları birebir yaşamış üzere etkilenebilir. Bu, “ikincil travma” olarak isimlendirilir. Bilhassa imajların şiddeti, çaresiz insanların çığlıkları, çocukların kurtarılmaya çalışılması üzere ayrıntılar uzun müddet zihinlerden silinmez. Kimi beşerler için bu, derin bir ıstırap ve suçluluk hissine neden olabilir. “Ben bir şey yapabilir miydim?” ya da “Ya benim başıma gelseydi?” üzere sorular zihni daima meşgul edebilir.
Psikolojimizi sağlam tutmak için neler yapabiliriz?
- Yaşananları Konuşun:
Travmaların üzerini örtmek, onları daha güçlü hale getirir. Yaşadığınız hisleri paylaşmak, bir terapist ya da güvendiğiniz bir şahısla konuşmak güzelleşme sürecini hızlandırır.
- Profesyonel Takviye Alın:
Özellikle TSSB belirtileri varsa (kabuslar, ani kaygılar, tetikleyicilere çok reaksiyon gibi), bir psikoloğa başvurmak çok kıymetlidir. EMDR (Göz Hareketleriyle Duyarsızlaştırma ve Yine İşleme) üzere travma odaklı terapiler çok tesirli sonuçlar verebilir.
- Rutinlere Sarılın:
Günlük hayatın sıradanlığı, zihin için bir terapidir. Travmayı yaşayan ya da şahit olan şahısların, yemek, uyku ve iş üzere günlük rutinlerine dönmeleri değerlidir. Bu, beynin yaşananları sıradanlaştırmasına yardımcı olur.
- Tetikleyicilerden Uzak Durun:
Yangınla ilgili haberleri daima izlemek ya da imgelere tekrar tekrar maruz kalmak, travmayı daha derinleştirebilir. Zihninizi bu tıp içeriklerden bir mühlet uzak tutun.
- Destek Kümelerine Katılın:
Benzer olayları yaşamış bireylerle bir ortaya gelmek, yalnız olmadığınızı hissettirebilir. Takviye kümeleri, travmayı anlamak ve kabul etmek için değerli bir kaynaktır.
- Nefes ve Gevşeme Antrenmanları:
Özellikle anksiyete belirtileri yaşayanlar için nefes çalışmaları ve meditasyon, sakinleşmeye yardımcı olabilir. Derin nefes almak ve gevşeme antrenmanlarıyla bedeni sakinleştirmek, zihni de olumlu tesirler.
- Çocuklarla Hakikat Bağlantı Kurun:
Çocuklara yaşananları anlatırken dürüst lakin yaşlarına uygun bir lisan kullanın. Onların endişelerini küçümsemeyin ve onları inançta olduklarına ikna edin. Bir çocuğun travmayı atlatabilmesi için en kıymetli faktör, yanında inanç veren bir yetişkinin varlığıdır.
Unutmayalım!
Bu çeşit olaylardan sonra hem bireyler hem de toplum olarak dayanışma içinde olmak çok değerli. Yas tutmak, kayıpları kabullenmek ve sonrasında yine ayağa kalkmak vakit alır. Lakin unutmayalım ki ruhsal takviye almak, güçsüzlük değil, cüretin bir göstergesidir.
Kartalkaya Faciası’nın izlerini silmek sıkıntı olabilir fakat hakikat adımlarla bu acıların üstesinden gelmek mümkün. Ruhsal olarak güçlü olmak, hem kendimize hem de toplumumuza olan borcumuzdur. Bir daha böylesine bir acı yaşamamak için, hem fizikî hem ruhsal olarak hazırlıklı olmalıyız.
Bu makalede öne sürülen fikir ve yaklaşımlar külliyen muharrirlerinin özgün niyetleridir ve Onedio’nun editöryal siyasetini yansıtmayabilir. ©Onedio
