Yapay zeka teknolojisi her geçen gün gelişiyor lakin bir bilgisayarın, insan beyin hücreleriyle çalışabileceğini hayal etmiş miydiniz? Avustralya merkezli Cortical Labs, tam olarak bunu başardı ve CL1 isimli dünyanın birinci biyolojik bilgisayarını duyurdu. Aygıt, laboratuvar ortamında üretilmiş insan beyin hücrelerini kullanarak kendi kendini geliştiren bir hudut ağı oluşturuyor. Üstelik sistem, klasik yapay zeka modellerinden çok daha az güç harcıyor ve öğrenme sürecini harikulâde hızlandırıyor.
Cortical Labs’ın geliştirdiği Synthetic Biological Intelligence (SBI) ismi verilen teknoloji, insan hudut hücrelerini silikon çiplerle birleştirerek organik bir bilgisayar oluşturuyor.
Bu sayede yapay zeka modellerinin öğrenme sürecini hızlandırıyor ve güç tüketimini minimize ediyor. CL1’in piyasaya sürülmesi, bilim ve tıp dünyasında büyük yankı uyandırdı. Sistem birebir vakitte ilaç keşfi, hastalık araştırmaları ve robotik gelişmeler için de yeni bir kapı açıyor.
Cortical Labs CEO’su Dr. Hon Weng Chong, teknolojinin yıllardır geliştirildiğini ve artık kullanıcıların erişimine açıldığını belirtiyor. Daha evvel de insan ve fare nöronlarını kullanarak ‘Pong’ isimli oyunu oynayabilen bir hudut ağı geliştirmişlerdi.
CL1, laboratuvar ortamında üretilmiş insan beyin hücrelerini, elektrotlarla kaplı bir silikon çipin üzerine yerleştirerek bir nöral ağ oluşturuyor.
Ağ, tıpkı insan beyni üzere öğrenebiliyor, ahenk sağlayabiliyor ve bilgiyi işleyebiliyor. Sstemde, hücrelerin sağlıklı bir formda çalışmasını sağlamak için özel bir ömür takviye ünitesi bulunuyor. CL1’in içine yerleştirile ‘beyin’, ısı, gaz karışımları ve besin unsurlarıyla desteklenerek uzun müddet boyunca stabil bir halde çalışabiliyor.
Cortical Labs takımı, biyolojik bilgisayarı ‘bedeni olmayan bir beyin’ olarak tanımlıyor. Zira sistem, gerçek bir beyin üzere davranabilen organik bir işlemci üzere çalışıyor.
Peki, CL1 neden bu kadar değerli?
Çünkü şu an kullanılan yapay zeka sistemleri devasa güç tüketiyor. Büyük lisan modelleri (LLM) ve yapay zeka tabanlı sistemler, karmaşık süreçler için çok büyük ölçüde güç harcıyor.
CL1 ise çok daha az güç harcayarak bilgiyi işleyebiliyor. Cortical Labs’a nazaran, bu sistem klâsik silikon tabanlı yapay zeka çiplerinden çok daha süratli öğreniyor ve daha verimli çalışıyor.
Dahası, CL1 bir bulut hizmeti olarak da sunuluyor. Yani araştırmacılar ve şirketler, fizikî olarak bir CL1 aygıtı satın almak yerine, internet üzerinden erişerek bu biyolojik bilgisayarı kullanabiliyorlar.
“Bu yalnızca bir başlangıç!”
Cortical Labs grubu, CL1’in şimdi birinci versiyon olduğunu ve gelecekte çok daha gelişmiş biyolojik bilgisayarların üretilebileceğini söylüyor.
Örneğin, Cortical’ın bilim takımının başında bulunan Brett Kagan, bu sistemin ‘Minimal Viable Brain’ yani ‘En Küçük Çalışan Beyin’ oluşturma yolunda büyük bir adım olduğunu belirtiyor. Kagan’a nazaran CL1’in başarısı, ilerleyen periyotlarda biyolojik bilgisayarlarla çalışan yapay zekalar geliştirilmesini mümkün kılabilir.
