Kartalkaya Yangınının Ardından 40 Gün Geçti, Hala Sorumlular Ortaya Çıkarılmadı

Yaşananların ardından İçişleri Bakanı Ali Yerlikaya, ‘on gün içinde’ kimin sorumluluğu varsa açığa çıkacağını sav etti. 40 gün geçti hala kamuoyunun vicdanı rahatlamış değil. Yitip giden canların yanında devlet katında sorumluların bir türlü açığa çıkmaması ve yargı sürecinin yanlışsız işlemediği fikri kamuoyunun vicdanını yaralıyor.

İlk olarak medya gücüyle birlikte Bolu Belediyesi suçlandı. Belediye Başkanı Tanju Özcan, ilk şokun akabinde yaptığı açıklamalarla asıl sorumlunun Kültür ve Turizm Bakanlığı olduğunu iddia etti. 

İçişleri Bakanlığı’na bağlı Vilayet Özel Yönetim başta olmak üzere bir çok kurumun da adresi belirliydi. AKP’ye yakın gazeteciler ve politikler de Kültür ve Turizm Bakanlığı’nın sorumlu olduğunu ‘Bolu Büyükşehir olmadığı için bu kontrollerden sorumlu olamayacağını’ lisana getirdiler.

Kültür ve Turizm Bakanı Mehmet Nuri Ersoy katıldığı programda bakanlıklarının kabahati olmadığını anlatsa da dokümanlar gösterse de kamuoyu ikna olmadı. CHP Genel Başkanı Özgür Özel’in bilirkişi raporu ise hükümet kanadında tepkiye yol açtı. 

Adalet Bakanı Yılmaz Tunç, bilirkişi raporu için ‘korsan’ dedi. Bolu Belediye Başkanı Tanju Özcan ise katıldığı programda söyledikleriyle Bakan Ersoy’un itiraflarda bulunduğunu ve uzmanların hükümet lehine rapor hazırlamadığı için el çektirildiğini söyledi.

Otelin mimarının dahi gözaltına alındığı süreçte Kültür ve Turizm Bakanlığı’ndan tek bir kişinin gözaltına alınmaması reaksiyon çekti. Tutuklamalar da gözaltılara paralel ilerledi. Tutuklanan otel sahibi dahi Kültür ve Turizm Bakanlığı’nı işaret etti fakat ne yargıdan ne de hükümetten buna dair bir adım atılmadı.

8 Şubat’ta 22.kişi de sorumluluğu olduğu gerekçesiyle tutuklandı. Bugün ise Kartalkaya’daki yangının akabinde 40 gün geçti. Bu 40 günde gerçeğe dair kamuoyu vicdanını rahatlatacak adımlar hala atılmadı.

İçişleri Bakanlığı müfettişlerinin Kartalkaya’daki otel yangınına ait ikinci raporunda, ‘Yapılan kontrol ve kamu göreviyle bağlantılı olarak can ve mal kaybına neden olma ihtimali yüksek olan söz konusu otelin faaliyetlerin durdurulması gerekirdi’ denildi.

• Denetimde önemli eksiklikler tespit edildi: Bolu Belediyesi, 16 Aralık 2024’te Grand Kartal Otel’de yangın güvenliği kontrolü gerçekleştirdi. Kontrolde, konaklama hizmetinin devamını riske atacak eksiklikler belirlendi.

• Yetkililer bilgilendirildi lakin süreç yapılmadı: İtfaiye Müdür Vekili ve ilgili belediye lider yardımcısı kontrol sonucundan haberdar edildi. Ancak, Türk Ceza Kanunu ve Kabahatler Kanunu kapsamında gerekli süreçler başlatılmadı.

• Eksiklikler giderilmedi, otel faaliyetlerine devam etti: Otel idaresine eksiklikleri gidermesi için 15 gün mühlet verildi, fakat bu mühlet içinde gerekli düzenlemeler yapılmadı. Belediye, güvenlik eksikliklerini salt idari süreç olarak kıymetlendirdi ve iptal edilen itfaiye raporuna karşın otelin faaliyetlerine devam etmesine müsaade verdi.

• Faaliyetin durdurulması gerekiyordu: Yangın güvenliği eksikliklerinin kamu güvenliği açısından önemli risk taşıdığı açık olmasına karşın, yetkililerce gerekli tedbirler alınmadı. Türk Ceza Kanunu’nun 279. hususu uyarınca, kamu vazifelilerinin kabahati bildirme yükümlülüğünü yerine getirmediği tespit edildi.

• Belediye yetkilileri ve itfaiye çalışanı hatalı bulundu: İtfaiye eri İrfan Acar, İtfaiye Müdür Vekili Kenan Coşkun ve Belediye Lider Yardımcısı Sedat Gülener, eksiklikleri tespit etmelerine karşın gerekli yasal süreci işletmemekle suçlandı. Müfettişler, kamu vazifesi ihlali nedeniyle bu bireylerin sorumluluk taşıdığı sonucuna vardı.

• Ayrı bir kontrol raporunda çelişkili kararlar verildi: Otelde bir kafe alanını kiralayan Mudurnu Güç Ticaret A.Ş.’nin itfaiye raporu talebi olumlu karşılandı. Fakat, birebir otel için daha evvel yapılan güvenlik kontrolü olumsuz sonuçlanmıştı. İtfaiye çalışanının eksik araştırma yaparak binanın bir kısmına olumlu görüş vermesi, ikinci bir soruşturma müsaadesinin talep edilmesine neden oldu.

• İçişleri Bakanlığı müfettişleri rapor hazırladı: Bakanlık müfettişleri, otelin tüm binasına yönelik itfaiye raporu düzenlenmesi gerekirken, yalnızca bir kısmı için olumlu görüş verilmesini hukuka alışılmamış buldu. Kontrollerde eksiklikleri göz gerisi eden yetkililer, hukuksal sorumluluk taşıdığı gerekçesiyle hatalı bulundu.

• Yetki karmaşası vurgulandı: TMOOB raporunda, yangının akabinde sorumluluk, bakım, kontrol, iş güvenliği ve mevzuat eksikliklerine dikkat çekildi.

• İşletme ruhsatı yetkili yönetim ve sahiplerini bağlıyor: Mevcut yönetmeliklere nazaran, işletme ruhsatı vermeye yetkili yönetimler ve işletme sahipleri, güvenlik tedbirlerinin sağlanmasından direkt sorumlu tutuldu.

• Denetim yetkisi olan kurumlar misyonunu yerine getirmedi: Kültür ve Turizm Bakanlığı, Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığı, Vilayet Özel Yönetimi ve sigorta şirketlerinin yangın güvenliği konusunda denetleme yetkisine sahip olduğu, lakin bu misyonlarını yerine getirmediği belirtildi.

• Yangın tedbire sistemleri daima denetlenmeli: Yangınla çaba sistemlerinin mevzuata uygun formda çalışır durumda tutulması, bakım ve servis hizmetlerinin aksatılmadan yapılması gerektiği vurgulandı. Ayrıyeten, ruhsat ve doküman veren kurumların bu kriterlerin süreç içinde yerine getirilip getirilmediğini denetlemesi gerektiği tabir edildi.

• Kamusal kontrol düzeneği oluşturulmalı: Kontrolün piyasanın insafına bırakılamayacağı belirtilerek, halkın can ve mal güvenliğinin kâr hırsına feda edilemeyeceği vurgulandı. Bilim, teknik ve mühendislik disiplinlerinin içinde yer aldığı bağımsız bir denetleme düzeneğinin ivedilikle oluşturulması gerektiği davetinde bulunuldu.

Her faciadan sonra, her acı olaydan sonra devlet yetkilileri ‘Gideceği yere kadar gidecek, takipçisi olacağız’ diyor. Fakat ne devlet katında ne de kamuoyunda bu bir gerçeklik barındırmıyor. 

Sırbistan’da yaşanan tren istasyonu faciasında ölen 15 kişi için Sırbistan halkı kitlesel protestolarla başbakan ve ilgili bakanlarI istifa ettirdi.

Yunanistan’da yeniden bir tren faciası sebebiyle halk unutmadan sokaklarda hakkını arıyor. 

Türkiye’de ise sessiz sedasız bir yasla geçilen süreçte ne yetkililer istifa üzere bir şey düşünüyor ne de halkın bu türlü bir beklentisi oluşuyor. Acılı ailelerin ferdî biçimde yürüttükleri ve kamuoyunun kısıtlı bir kesitinin takip ettiği süreç ise 40. gününde bile bilinmezliğe terk edilmiş görünüyor. 

40 gün oldu ve 40 gündür gerçek dumanların akabinde görünemedi. 

Birbirini suçlayan bakanlar ya da kurumlar, kimse ‘adamını’ feda etmeden soruşturmayı bugüne kadar taşıdı. 

Bolu Belediye Başkanı Tanju Özcan’ın da dediği üzere, tek bir soru kalıyor geriye: 

Hani gideceği yere kadar gidecekti?