Yurt Dışında Yasaklanan Yerli Dizi ve Filmlerin Nedenlerini Duyunca Çok Şaşıracaksınız!

Kadrosunda Necati Şaşmaz, Billy Zane, Ghassan Massoud, Bergüzar Korel, Gürkan Uygun, Kenan Çoban ve Erhan Ufak üzere isimlerin yer aldığı imal Türkiye’de büyük yankı uyandırdı. Memleketler arası alanda tartışmalara neden olan bu imal, ABD’nin Irak işgalini ve bilhassa Amerikan askerlerinin bölgede yaptığı insan hakları ihlallerini ele alan sert sahneleriyle dikkat çekti.

• Almanya

Almanya, ülkede yaşayan büyük Türk nüfusuna karşın, sinemayla ilgili önemli telaşlar yaşadı. Bu savaş sinemasının etnik kümeler ortasında tansiyon yaratabileceği kanısı öne sürülerek birtakım sinemalarda gösterimi engellendi. Lakin bu, direkt bir yasak olmadı. Karar, sinema salonlarının kendi inisiyatiflerine bırakıldı. 

• Irak

Film, Irak’taki Amerikan işgaline karşı güçlü bir reaksiyon gösterdiği için, bilhassa ABD’nin tesiri altındaki bölgelerde gösterilmesi istenmedi. Lakin Kürt bölgesi üzere kimi alanlarda hudutlu formda gösterime girdi.

• ABD

Filmin, bilhassa Amerikan askerlerini son derece olumsuz ve acımasız bir formda tasvir ettiği düşünüldüğü için ABD’de büyük reaksiyon çekti. Pentagon’un ve birtakım siyasetçilerin tenkitlerini toplayan sinema Amerika’da geniş çapta gösterime girmedi. Yapımın aşırı derecede anti-Amerikan propagandası yaptığı söylendi.

• İsrail

Filmin, İsrail aykırısı telaffuzlar içerdiği argümanıyla tartışmalara neden olduğu ve gösterim için resmi müsaade almadığı biliniyor.

Osmanlı İmparatorluğu’nun İstanbul’u fethetmesini Ulubatlı Hasan’ın hayat öyküsü etrafında kurgulanan büyük bütçeli bir imal olarak dikkat çekti. Lakin sinema, birtakım ülkelerde tarihi anlatımı ve dini hassasiyetler nedeniyle tartışmalara neden olup, yasaklandı.

• Yunanistan

Filme karşı en yansılı olan ülke Yunanistan oldu. Ülkenin en çok satan haftalık gazetesi Proto Thema’nın internet sitesinde ‘Türklerin 17 milyon dolarlık fetih propagandası’ başlığıyla haber yapıldı. Osmanlı’nın zaferini büyük bir gururla yansıtması nedeniyle sinema, çok milliyetçi bölümlerce provokatif bulundu. Resmi bir yasak kararı olmasa da, ülkedeki sinema salonları sineması göstermemeyi tercih etti.

• Lübnan

Lübnan’da bulunan Doğu Partisi öncülüğündeki Ortodoks Rum cemaati tarafından reaksiyon gören sinema, Hristiyanlar ve Rumlara hakaret edildiği gerekçesiyle protesto edildi. Sinema, bu olayın akabinde vizyona sokulmaktan vazgeçildi ve gösterime girmedi.

• Ermenistan

Osmanlı tarihini yücelten bir imal olarak görüldüğü sinema Ermenistan’da olumsuz yansıların gayesi oldu. Film, ülkenin geniş bir kısmında gösterime girmedi.

• İran

Filmde Osmanlı’nın ‘İslam dünyasının lideri’ halinde lanse edilmesi, İran’da rahatsızlık yarattı. Şii-Sünni ayrımı bağlamında Osmanlı’nın tarihi rolü konusunda farklı bakış açıları olduğundan, üretim Osmanlı’yı övmesiyle pek güzel karşılanmadı. Resmi bir yasak kararı verilmedi lakin sinemalarda geniş çapta gösterime sokulmadı.

• Batı Avrupa’daki Birtakım Ülkeler (Özellikle Avusturya ve Almanya)

Film, Osmanlı’nın Avrupa içlerine ilerleyişini kutlayan bir imal olarak görüldü.Tarihi anlatımın tek taraflı olduğu ve fetihleri çok romantize ettiği istikametinde tenkitler aldı.Bazı sinema zincirleri sineması göstermeme kararı aldı, fakat resmi bir yasak uygulanmadı.

Başrolünde Şahan Gökbakar’ın yer aldığı  güldürü çeşidindeki sinema ülkemizde hayli tanınan hale geldi. Recep İvedik 4 sinemasının devamı olan sinemadaki bir boks sahnesi Azerbaycan’da reaksiyonların odağı oldu.

Filmin fragmanın yayınlanmasının çabucak akabinde Azeri sportmen ile boks sahnesi, Giresun Üniversitesi’nde vazife yapan Azeri kökenli akademisyen Prof. Dr. Aygün Attar tarafından reaksiyon gördü.

Gökbakar, bu gelişmeler üzerine birinci olarak ‘bizde ‘gardaş’ ülkemize yanlış olmaz’ açıklamasını yaptı. Gökbakar, son olarak yayınladığı bir görüntü ile o kısmı sinemadan çıkardıklarını söyledi:

‘Azerbaycan Türkü kardeşimin hoşnutsuzluğu gönlümü yaralar. Seve seve sahneyi çıkartıyorum. Bu kardeşliğimin, dostluğumun mertçe delili olsun. Arka niyetli insanların da oyunu bozulsun.’

Osmanlı İmparatorluğu padişahı Kanuni Sultan Süleyman devrinin anlatıldığı akabinde da çocukları ve torunlarının taht süreçlerinin aktarıldığı dizi adeta tarihe geçti.

• Suudi Arabistan ve Mısır:

Osmanlı Padişahı Yasal Sultan Süleyman’ı mevzu alan dizi, Suudi Arabistan ve Mısır üzere Arap ülkelerinde “tarihi çarpıtma” teziyle yayından kaldırılıp, yasaklandı.

1973 tarihli ABD yapımı olan Şeytan Exorcist filminin Türk versiyonudur. Yönetmen koltuğunda Metin Erksan’ın oturduğu film, ‘Drakula İstanbul’da gibi Türk korku filmi sinemasının ilk örneklerinden biri olmuştur.

• Bazı Ortadoğu Ülkeleri

Türk sinemasının Exorcist uyarlaması olan, endişe sineması yapılmak isterken bir nevi güldürüye dönüşen bu sinema, İslam’a alışılmamış ögeler içerdiği gerekçesiyle bazı Arap ülkelerinde yasaklandı.

Halid Ziya Uşaklıgil’in birebir isimli romanından uyarlanmış dizi Türkiye’de büyük bir ilgiyle izlemdi. Dizi, milletlerarası alanda da geniş bir izleyici kitlesine ulaşmış ve birçok ülkede yayınlandı. Hindistan ve Romanya üzere ülkelerde lokal versiyonları çekilen dizi, birtakım muhafazakâr Müslüman ülkelerde reaksiyon çekti.

• Bazı Müslüman Ülkeler

Bihter ve Behlül karakterleri ortasındaki uzun öpüşme sahneleri ve yasak aşk teması, bu ülkelerde dizinin kabul görmemesine yol açtı. Bu nedenle, kimi klasik yapılı Müslüman ülkelerde dizi yayından kaldırıldı yahut hiç yayınlanmadı.

image.teve2.com.tr

Vedat Türkali’nin kaleme aldığı “Fatmagül’ün Kabahati Ne” isimli sinema sinemasından uyarlanan birebir isimli dizi, dört erkeğin tecavüzüne uğrayan ve ortalarından biriyle evlenmek zorunda bırakılan Fatmagül’ün acıklı öyküsünü anlatıyor.

• İran

• Bizde oldukça tanınan olan dizi, özel televizyon kanallarının yasak olduğu İran’da “ahlaki bedelleri bozduğu” gerekçesiyle yasaklandı.

Ancak kaçak yollarla izlenmeye devam eden dizinin geniş bir kitlesi oluştu.