2025’e bir girişimiz var, güya 2024’te yangın çıkmış da kendimizi kurtarıyoruz… Kiminle konuşsam 2024 için “ne yıldı be!” diyor, evet ne yıldı be! Ancak 2025’e girişimiz de pek olaylı olmadı mı sizce?
Henüz yılın birinci ayını bitirmeden ABD’de Los Angeles’ta çıkan yangın kenti küle çevirdi.
Uruguay’ın efsanevi devlet liderlerinden Pepe Jose Mujica ebediyete göçerken, bizde de Ferdi Tayfur bu dünyaya veda etti. Bu sırada Türkiye gündemi evvel bir magazin dedikodusuyla çalkanmaya başlamıştı ki akabinde hususun boyutu değişti ve bir anda Rekabet Kurumu soruşturmalar zinciri başlattı. “Azıcık soluklanaydık be” derken, CHP Genel Başkanı Özgür Özel, iktidara kırmızı kart gösterdikten sonra, Beşiktaş Belediye Başkanı Rıza Akpolat gözaltına alındı. Düşünsenize bunların hepsi 2025’in birinci 14 gününde gerçekleşti. Tüm bu olanlar gümbür gümbür geçecek bir yılın işaretleri üzere duruyor önümüzde. İki hafta içinde biz ne yaşadık sevgili okuyucu?
Muhtemelen bu yazı yayına girerken, gündeme de yeni bahisler düşecek üzere. Bu yılın suratına yetişilemiyor şimdiden. Sürat demişken biraz gündemden sizi koparayım zira gündem hakkında yazmaya kalksam her saat başı yeni bahis başlığını bu siteye yüklemek zorunda kalacağım.
Dünya dönüyor, sen ne dersen de…
Biz vaktin suratına yetişemediğimizden şikayet ede duralım, bilimsel bilgilere nazaran son 4 yılda Dünya’nın bir ölçü sürat kazandığı ortaya çıkmış. Bundan evvelki yıllarda Dünya’nın dönüş suratının yavaşladığına dair dataları paylaşan IERS, rekor seviyede en yavaş ve uzun gün olarak 29 Temmuz 2022’nin, “normal bir güne göre” 1,59 milisaniye daha kısa sürdüğünü kayıtlara geçmiş. Bu durumda “artık saniye” denilen milisaniyeler eklenerek vakit istikrarı bulunuyor.
Nedir bu artık saniyeler diye sorarsanız; Memleketler arası Dünya Dönüşü ve Referans Sistemleri Servisi (IERS) bunu şöyle açıklıyor: Vakit zaman atlama saniyeleri ekleyerek saatlerimizin Dünya’nın dönüşünü mümkün olduğunca gerçek bir formda yansıtmasını sağlarız. Gezegenimizin kendi ekseni etrafında dönme suratı günlük olarak dalgalanır ve vakitle çok az yavaşlar. Vakit sayacına bir saniye daha eklediğimizde, aslında saatlerimizi o saniye durdurup Dünya’ya yetişme fırsatı vermiş oluyoruz. Artık saniyenin eklenmesiyle dakika 61 saniyeye, gün ise olağanda 86.400 saniye olan 86.401 saniyeye çıkar. Ortalama bir Dünya günü 24 saatten yaklaşık 0,002 saniye daha uzundur. Fark yaklaşık 1,5 yılda bir saniyeye çıkar. Fakat, Dünya’nın dönüş suratı daima dalgalanır, bu nedenle artık saniyelerin gerçek sıklığı değişebilir.
Biraz baş karıştırıcı üzere görünse de teknik tabirlere takılmazsanız kısaca şöyle olmuş:
Şimdiye kadar eklenen saniyeler daima müspet saniye dedikleri artık saniyeler olmuş, lakin, Dünya’nın dönüşü 2022’den sonra hızlanmaya devam ederse, IERS gelecekte bir noktada dünyanın ilk negatif artık saniyesini duyurmaya karar verebilirmiş. Natürel akıllarda o soru; madem bu türlü vakit sıçramaları oluyor, vakitte seyahat mümkün mü? Einstein’ın Görelilik Teorisi ile şimdilik yalnızca teori olarak görünen vakit seyahatini şimdi pratiğe dökemiyoruz sevgili okuyucu.
2025’e fevkalade bir süratle başlamışken dilerim negatif milisaniyelerle şu vaktin su üzere akıp geçmesini birazcık yavaşlatırız. Vakit yavaşlar mı yavaşlamaz mı bilmem lakin bizim biraz yavaşlamaya gereksinimimiz olduğu kesin.
2024’ten bize kalan Girl Moss Hareketi
Geçtiğimiz yıla da neler sığdırmışız neler… Mesela bu yavaşlama anlayışına bir de Girl Moss akımı eşlik etmiş 2024’te. Pekala nedir bu Girl Moss ya da Girl Mossing akımı? Daima üretim ve başarılı olma baskısı altındaki bayanlara biraz durma, tabiatla iç içe kendilerini daha düzgün hissetme olarak tanımlanmış bu hareket. Biraz yosun tutmak manasını da taşıyor. Bayanların günümüzde her an tetikte olması, daha başarılı olması, güzel bir anne, yeterli bir eş, âlâ bir çalışan ya da işveren olması, daima üretim halinde olmaları ve elhasıl bitmek bilmeyen “en iyisi” olma gayretlerinin altında tükenmelerine bir başkaldırı olarak, durulma, dinlenme ve yosun tutmaya müsaade vermek olan bir akım bu. Prenseslik halini erkeklere kaptırdığımızdan beri var gücümüzle patriarkal sistemin içinde bayan olmayı unuttuğumuz bir devirdeyiz tahminen de.
Sizi bilmem lakin ben uzun bir maraton koşucusuyum. Dursam güya her şey zirve taklak olacakmış üzere hissedenlerdenim. Vakit zaman o prenses olma halini özlemiyor değilim lakin galiba nasıl prenses olunacağını da unuttum. Demem o ki, vakit bile göreceliyken, durmak ya da dinlenmeyi bu sürat içinde yavaşlatmam pek mümkün görünmüyor. Bu yazımı da Kenan Doğulu’nun o hoş müziğiyle sonlandırıyorum: “Ama karar ver, tutamıyorum zamanı…”
X
Bu makalede öne sürülen fikir ve yaklaşımlar külliyen müelliflerinin özgün fikirleridir ve Onedio’nun editöryal siyasetini yansıtmayabilir. ©Onedio
