Romanya futbolunun altın jenerasyonundan bahsedeceksek elbet bu 90’lara denk gelir. 1990, 1994 ve 1998 yıllarında üç defa üst üste Dünya Kupası’na katılan Romanya, dünya futbolunda da büyük sempati kazanmıştı.
Fransa 98’de karşımıza sarı saçlarında çıktıklarında ise rakiplerinden en azından imajlarıyla ayrılıyorlardı. 98 yazının ve o saçların öyküsünü bir sefer daha hatırlayalım.
Mihnea Lazar’ın Vice’te yayınlanan yazısından yola çıkarak o günlere dönelim.
“Hagi, Hagi, Hagi…” Ercan Taner’in seslendirmesiyle okuyun ve anlatılacaklardan sonra ulusal grubun başkanının tesirini bir kere daha görün.
O periyot Romanya için kaptan Gheorghe Hagi’nin önderliğinde geçti. Hem Barcelona hem de Real Madrid forması giymiş tarihteki sadece 15 futbolcudan biri olan Hagi, dünyanın en heyecan verici ofansif orta alanlarından biriydi. Biz de onu Galatasaray’da izleyebildik ve bir kadrosu etrafına nasıl kenetlediğini görebildik.
Her ne kadar Zidane, Baggio ya da Ronaldo (Fenomen) üzere daha ünlü çağdaşlarıyla birebir düzeyde görülmese de, ülkesinde bir efsaneydi. Öngörülemez oyunu, hem kendisini hem de ulusal grubu izlemeyi büyük bir keyfe dönüştürüyordu. Ona “Karpatların Maradona’sı” diyenler bile oldu. Vice haber sitesi bu bahse dair şöyle bir benzetme yapıyor:
‘Doğru meyhanede gerçek bireye denk gelirseniz, size Hagi’nin Arjantinli efsaneden bile daha âlâ olduğunu söyleyecektir.’
Üst tipi garantilediler lakin kümenin üçüncü maçından evvel “hayati” bir karar aldılar.
Fransa ’98’deki o ekip, son 16 tipine kadar ilerledi lakin turnuvanın gol hükümdarı Davor Suker ve onun Hırvatistan’ı tarafından elendi. Yeniden de turnuvanın en ikonik anı beş gün evvel yaşanmıştı. Kolombiya ve İngiltere galibiyetleriyle ikinci çeşide kalmayı garantileyen grup, kümede bir maçları daha olmasına karşın kendilerine güvenerek tüm ekip halinde saçlarını sarıya boyadı.
Takım ruhunu pekiştirmek isterken Allah’ı mı kızdırdılar?
Elbette hedef ekip ruhunu pekiştirmekti ancak periyodun ulusal ekip teknik yöneticisi Anghel Iordănescu’ya sorarsanız apayrı bir ruh uyandırılmıştı. Tunus ile berabere kalıp akabinde Hırvatistan’a elendikten sonra basına, “Tanrı’yı kızdırdık” demişti. Eski ulusal futbolcu Adrian Ilie ise o günleri şöyle anlatıyor: “Kolombiya ile oynayacağımız birinci maçtan iki gün evvelki taktik toplantısında, hocamıza ‘İki maç sonunda çeşidi garantilersek saçınızı kazıtmayı kabul eder misiniz?’ diye sorduk. O da kabul edince biz de ‘Eğer hakikaten yaparsa biz de saçımızı boyarız’ dedik. Ancak evvel Kolombiya ve İngiltere’yi yenmemiz gerekiyordu.”
Adrian Ilie, saklı yürütülen operasyon sonunda otel çalışanlarının bile kendilerini tanıyamadığını söylüyor.
Kolombiya karşısında galibiyet golünü atan Ilie, “İngiltere’yi yendikten sonra hocanın saçını kestirdik” diyor. “Sonrasında sıra bize geldi. Birinci başta birtakım oyuncular yapmak istemedi fakat sonunda daima birlikte kelamımızı tutmaya karar verdik. Oteldeki vazifelilerden iki mahallî kuaför bulmalarını istedik ve Tunus maçından bir gün evvel herkesin saçını platin sarısına boyattık.”
Operasyon o kadar saklı yürütüldü ki, oyuncular ailelerine bile haber vermedi. Ilie o anı şöyle anlatıyor: “Son idmanımızdan sonra yaptık, kimse bizi görmedi. Otele döndüğümüzde çalışanlar bizi öteki bir ekip sandı. Ailelerimiz ise şok oldu.”
Televizyon spikerlerinin kabusu olan 11 sarı baş…
“Sahada kimin kim olduğunu nitekim ayırt edemiyordunuz,” diyor Romanya ulusal televizyonunda Fransa ’98’i anlatan Emil Grădinescu. “Oyuncuların saçlarını boyatmaya karar verdiğine dair bir söylenti duymuştum fakat aslında buna inanmamıştım. En fazla birkaçının saçına röfle yaptırdığını düşündüm. Münasebetiyle soyunma odasından 11 sarı başın birden çıkışını görünce yaşadığım şoku kestirim edebilirsiniz. Yabancı spikerler daima yanıma gelip ne olduğunu soruyorlardı fakat benim de hiçbir fikrim yoktu.”
Romanya bir daha o günlere dönemedi, bir Hagi de bulamadı.
Romanya, saçlarını sarıya boyattıktan sonra evvel Tunus’la berabere kaldı akabinde Hırvatistan’a elendi. Rab’ın bir cezası mıydı bilinmez fakat o düzeylere çıkmak Romanya için bir daha kolay ve mümkün olmadı.
Kötü bir lig nizamı, eski yıldızları aratan yeni yüzler…
Bunların hepsi hem geçmişe hasreti artırıyor hem de Hagi, Ilie, Popescu, Moldovan kalitesinde isimleri bir ortada izlemenin zahmetini hatırlatıyor.
