‘Dünya yok olsa bile hamam böcekleri yaşar’ kelamı sıkça duyduğumuz bir efsane. Nükleer savaş senaryolarında bile insanların yok olup böceklerin kalacağı fikri yıllardır lisandan lisana dolaşıyor. Hatta bu fikir, II. Dünya Savaşı’nda atom bombalarının akabinde bile gündeme gelmişti. Fakat bilim insanları ve deneyler bu mevzuyu ayrıntılıca inceledi. Gelin sonuçlara bakalım…
Kaynak 1, Kaynak 2
Atom bombası sonrası ortaya çıkan efsaneyi hepimiz az çok duymuşuzdur.
1945’te Hiroşima ve Nagazaki’de yaşanan yıkımın akabinde, hayatta kalan canlılar ortasında hamam böceklerinin görüldüğüne dair raporlar yayıldı. Bu da onların yenilmez oldukları kanısını doğurdu. Discovery Channel’daki Mythbusters takımı ise bu iddiayı test etmek için deney yaptı. Alman hamam böcekleri farklı dozlarda radyasyona maruz bırakıldı.
İnsan için ölümcül olan 1000 rad düzeyinde böceklerin yarısı bir ay sonra hala hayattaydı. 10.000 radlık, yani bir atom bombası tesirine denk dozda bile böceklerin yüzde 10’u yaşamayı başardı. Lakin 100.000 rad verildiğinde hiçbiri dayanamadı. Yani hamam böceklerinin nitekim sağlam olduğunu lakin düşündüğümüz kadar sınırsız bir bağışıklığa sahip olmadığını gösterdi.
Daha da güçlü canlılar var!
Hamam böcekleri beşere nazaran çok daha fazla radyasyona dayanabiliyor lakin asıl rekor onlarda değil. Tardigratlar (su ayıları) uzay ortamında bile yaşamayı başarıyor. Meyve sinekleri yaklaşık 64.000 rad’a, birtakım ağaç delen böcek tipleri ise 68.000 rad’a kadar dayanabiliyor.
En dikkat alımlı örnek ise Habrobracon hebetor isimli bir parazitik arı. Bu cins tam 180.000 rad radyasyonda bile hayatta kalabiliyor. Yani hamam böcekleri güçlü fakat tabiattaki en güçlü canlı değiller.
Hayatta kalmak uzun vadeli yaşamak manasına gelmiyor.
Bilim beşerlerine nazaran nükleer bir patlama anında hamam böcekleri insanlara kıyasla çok daha fazla talihe sahip. Ancak uzun vadede bu durum onların da sonunu getirebilir.
Nükleer yıkım sonrası etraf kaidelerinin bozulması, besin kaynaklarının yok olması ve ekosistemin çökmesi böceklerin hayatını da zorlaştırır. Velhasıl kısa vadede hayatta kalsalar bile, uzun vadeli böcek imparatorluğu hayal etmek pek gerçekçi değil.
