Yangın Çıkar, Yalan Büyür: Afet Anlarında Dezenformasyonun Anatomisi

Yine yandı ormanlar.
Yine yükseldi alevler.
Ve tekrar, ne yazık ki, bilgi kirliliği duman kadar süratli yayıldı.
Büyük felaketlerde en az alevler kadar tehlikeli olan bir şey varsa, o da dijital yangındır: dezenformasyon.
Kriz Anlarında Palavra, Sahiden Daha Caziptir

Bunun bir ruhsal nedeni var.
İnsan beyni meçhullükten hoşlanmaz. Felaketin nedenini çabucak bilmek ister. Fail bulmak ister. Kızacak, suçlayacak bir amaca yönelmek ister.
İşte tam bu boşlukta, palavralar süratle “gerçek gibi” davranır.
Ve algoritmalar, duygusal reaksiyon içeren içerikleri daha çok yaydığı için, bu çeşit yanlış bilgiler toplumsal medyada rüzgâr üzere eser.
Peki Ne Yapmalıydık?
O manzarayı paylaşmadan evvel birkaç saniye durmalıydık.
Kendimize şu soruları sormalıydık:
-
Bu bilgiye dair resmi bir açıklama var mı?
-
Görüntü eski olabilir mi?
-
Bu paylaşım beni neye ikna etmeye çalışıyor?
Aslında kural kolay. Palavra bilgi gerçek bilgiyi kovar. Buna alet olmayalım.
‘Bu makalede öne sürülen fikir ve yaklaşımlar büsbütün müelliflerinin özgün niyetleridir ve Onedio’nun editöryal siyasetini yansıtmayabilir. ©Onedio’