Papa Francis, yıllar boyunca organ bağışını sırf desteklemekle kalmadı, tıpkı vakitte bu uygulamayı etik ve insani bir sorumluluk olarak gördü. 2019’daki bir konuşmasında organ bağışını “benliğin ötesine geçebilme yeteneği” ve “evrensel kardeşliğin bir sembolü” olarak nitelendiren Papa, bu hususta dünyaya örnek olmuştu. Lakin tüm bu güçlü takviye bildirilerine karşın, Papa Francis’in kendi organlarını bağışlayamayacağını açıklandı. Bu kararın gerisinde ise hayli dikkat cazip bir münasebet yatıyor.
Organ bağışı destekçisi olan Papa geçtiğimiz günlerde öldü.
Papa Francis, vefatından evvelki vaazlarında organ bağışının kıymetine değinmişti. Organ bağışını ‘benliğin ötesine geçebilme yeteneği’ ve ‘evrensel kardeşliğin sembolü’ olarak tanımlayan Papa Francis’in organlarını bağışlamayamayacağı öğrenildi.
Bu kararın ardında kilise ritüeli var.
Bu sorun aslında birinci defa 2011 yılında, dönemin ruhani lideri Papa 16. Benedict’in organ bağışı gönüllüsü olduğunun ortaya çıkmasıyla gündeme gelmişti. Alman bir hekimin, Benedict’in organlarını bağışlamaya hazır olduğunu duyurmasıyla başlayan kampanya, Vatikan’da büyük yankı uyandırdı. Fakat Vatikan yetkilileri bu teşebbüse karşı çıktı ve papaların organ bağışında bulunamayacağını net bir halde söz etti.
Bunun münasebeti ise epeyce dikkat cazipti: Vatikan’a nazaran bir papanın vücudu, vefatından sonra bile kutsal kabul edilen ritüellerin bir modülü sayılıyor ve münasebetiyle ‘Papa’nın vücudu kilise’nin mülkü’ olarak görülüyordu. Bu anlayış doğrultusunda, Papa’nın bedensel bütünlüğünün bozulmaması gerektiği savunuldu.
“Ritüel manada sıkıntılar olabilir”
Vatikan kaynaklarına nazaran, bir papanın organlarının öteki vücutlarda yaşamaya devam etmesi, vefatından sonra düzenlenecek dini anma merasimleri açısından hem sembolik hem de ritüel manada önemli problemlere yol açabilir. Papaların vücutlarının bütünlüğü, onların manevî kimliğinin ve kutsal misyonlarının bir yansıması olarak görülüyor.
