Dünya Dışında Yaşam İçin En Uygun Gezegen Olarak Bilinen K2-18b Hakkında Bildiklerimiz
Dünya dışında ömür var mı sorusu, uzun müddettir hem bilim insanlarını hem de meraklıları meşgul ediyor. Ortada sırada gelen umut verici açıklamalar ise birden fazla vakit somut bir delile dayanmıyor. Ama bu defa işler önemli görünüyor zira K2-18b isimli gezegen üzerinde yapılan tahliller, hayatın izlerine işaret ediyor. Üstelik bu gezegenin şartları yaşama elverişli üzere görünüyor. Üstelik sav öylesine değil; ardında James Webb Uzay Teleskobu üzere güçlü bir teknoloji ve Cambridge Üniversitesi üzere itibarlı araştırma kurumları var. Gelin bu gezegen hakkında neler biliyoruz bakalım…
Kaynak 1, Kaynak 2
Her şey bir atmosfer tahliliyle başladı.
İngiltere’deki Cambridge Üniversitesi önderliğinde çalışan araştırma grubu, K2-18b’nin atmosferinde DMS (dimetil sülfür) ve DMDS (dimetil disülfür) isimli moleküllere ilişkin izler bulduklarını açıkladı. Moleküller, dünyada sadece mikroskobik deniz canlıları tarafından üretiliyor. Bilhassa DMS, dünyadaki okyanuslarda yaşayan fitoplanktonlar tarafından atmosfere salınıyor.
Araştırma takımı, bu gazların yoğunluğunun Dünya atmosferindekinden binlerce kat fazla olduğunu belirtti. Her ne kadar bu moleküllerin hayat dışı kaynaklardan da üretilebileceği bilinse de K2-18b’deki durum bilim insanlarını ziyadesiyle heyecanlandırdı. Zira bilgiler, evvelce öne sürülen teorik kestirimlerle neredeyse birebir örtüşüyordu.
Peki fakat bu gezegen neden Dünya’nın yerine “yaşam umudu” olarak görülüyor?
K2-18b, tıpkı bilim insanlarının “Hycean” olarak isimlendirdiği yeni bir gezegen sınıfının prototipi üzere davranıyor. Bu terim, hidrojen açısından varlıklı atmosfere ve yüzeyinde sıvı su barındırabilecek okyanuslara sahip gezegenler için kullanılıyor. Dünya’nın 2.6 katı büyüklüğünde olan K2-18b, hayat için elverişli kabul edilen “yaşanabilir bölge” içinde yer alıyor ve kırmızı cüce yıldızın yörüngesinde dönüyor. Tekrar de bu gezegeni bir “Yeni Dünya” olarak düşünmek gerçek olmaz zira yüzey sıcaklıkları 200°C’ye kadar ulaşabiliyor ve yıldızdan gelen ağır radyasyona maruz kalıyor.
Gerçekten bir dönüm noktası mı yoksa fazla mı heyecanlandık?
K2-18b hakkında elde edilen son datalar, daha evvel 2021 ve 2023 yıllarında yapılan ön bulguları da destekliyor. Bu sefer kullanılan MIRI aygıtı sayesinde, evvelki müşahedelerden bağımsız, yeni bir ışık dalga aralığında daha net sonuçlar elde edildi. Profesör Nikku Madhusudhan liderliğindeki takım, sinyalin epey güçlü ve net bir formda alındığını belirtti.
Hatta bu bulgunun rastgele bir olasılıkla ortaya çıkma ihtimali sırf %0.3 olarak hesaplandı. Yani büsbütün tesadüf olması çok düşük bir ihtimal. Lakin yeniden de temkinli olmakta yarar var zira bu gazların bilinmeyen kimyasal süreçlerle de oluşmuş olabileceği ihtimali göz gerisi edilemiyor.
