Merkez Bankası Faizi Yükseltti: Ekonomistlerin Yorumları Ne Oldu?

TCMB’den yapılan açıklamada “Para Politikası Kurulu (Kurul), siyaset faizi olan bir hafta vadeli repo ihale faiz oranının yüzde 42,5’ten yüzde 46’ya yükseltilmesine karar vermiştir. Heyet ayrıyeten, Merkez Bankası gecelik vadede borç verme faiz oranını yüzde 46’dan yüzde 49’a, gecelik vadede borçlanma faiz oranını ise yüzde 41’den yüzde 44,5’e yükseltmiştir” denildi.

Ekonomistlerin yorumları ise arka arda sıralandı 👇

📌 Merkez Bankası 1 yıl evvel Mart ayında faizi yüzde 50’ye çıkarttı. Aralık ayında yüzde 47,5’e indirilen faiz bu yıl 6 Mart tarihinde yüzde 42,5’e düşmüştü. Yani uygulanan ağır kemer sıkma siyasetinin sonucunda 1 yılda faiz yalnızca 7,5 puan düşürüldü.

📌 19 Mart darbesinin bedeli ağır oldu. Yalnızca 1 ayda faiz 3,5 puan artarak yüzde 46’ya çıktı.

📌 Faizin en ağır faturasını çalışanlar, işçiler ve emekliler ödeyecek. Yüksek enflasyon nedeniyle çalışanların borç yükü artıyor. Borç yükü artarken faizin de artması çalışan gelirlerinin daha yüksek kısmının bankalara verilmesi manasına geliyor. 

📌 Örneğin besin enflasyonu yüksek. Fiyatlar her gün artıyor. Gelir artmıyor. Minimum fiyatlı besin alışverişinde giderek daha fazla kredi kartı kullanıyor. Faiz yükseldiği için de fiyatından bankaya ödeyeceği hisse da artıyor. Çalışanlar artık gitgide daha fazla oranda kredi kartı borcu ödemek için çalışıyor.

📌 Hesaplamalara nazaran KKM nedeniyle Merkez Bankası yaklaşık 55 milyar dolar ziyan etti. 19 Mart darbesinden sonra da 45 milyar dolar rezerv harcandı. Bütün bu maliyeti düşük gelirli, enflasyon altında ezilen halkımız ödüyor.

📌 Biz bu yüzden hukuk ve özgürlük diyoruz. Hukuk yok edildikçe ekmek de küçülüyor. Hukuk ortadan kalktıkça milletin boğazından daha az lokma geçiyor, cebine daha az para giriyor.

📌 Bu periyot bitecek. Halkın refahının artacağı, herkesin can ve mal güvenliğinin korunduğu yeni bir sayfayı birlikte açacağız.

PPK’dan faiz artırımı çıktı. %46 siyaset faizi. İsterse %49’a çekecek fonlama faizini. Lakin şimdilik faiz artırmadan haftalıktan gideceğini açıkladı. Kolay soru: Bu faizle 2 yıllık  %49’dan tahvil almaya gelir mi sıcak para, yoksa gecelik faizde mi kalır? Sene sonu TÜFE %35, haydi %30 altı olur mu?

Bence tahvil almaz gecelikte kalır.  Enflasyon da %35 civarında. 

Ne yazık ki faiz artışıyla bağımsızlığını ispatlamaya çalışan TCMB, aslında 50 milyar satarak faizi artırmak zorunda kaldı. Daha derin bir istikrar için değil.

PPK kararı aslında bir şeyi değiştirmedi. @Merkez_Bankasi efektif (ağırlıklı ortalama) fonlama maliyeti aslında %46 idi. Bundan sonra da fonlamayı bu seviyeden yapacaktır.

Sadece üst istikametli 300 baz puanlık bir alan, tabir yerindeyse tampon kazanmış oldu.

Piyasa fiilen bir şeyin değişmediğini anlayınca sakinleşir.

Aslında verilen bildiri şöyle de okunabilir:

Siyasetten kaynaklanan tansiyonlar ileride de olabilir. Bu üzere durumlarda piyasanın ‘ekonomi programından da geri dönülebilir, ekonomik istikrar bozulabilir’ diye kaygı etmesine gerek yok. İktisatta mevcut çizgi korunacak.

Ve @Merkez_Bankasi’ndan beklenen açıklama geldi… 20 Mart 2025 tarihinde orta verilen bir hafta vadeli repo ihaleleri tekrar başlıyor.

Fonlama siyaset faizi üzerinden yapılacak. Para piyasasında faiz dün neyse yarın da o olacak. Ne yaptığını bilen, akıllı ve basiretli hareket eden bir 

@Merkez_Bankasi idaresi var.

Bu bahiste müsterih olabiliriz.

Beklenen açıklama geldi.

Merkez Bankası: ’20 Mart  2025 tarihinde orta verilen bir hafta vadeli repo ihalelerine tekrar başlanmasına  karar verilmiştir.’

Haftalık repo yani siyaset faizi bugün % 46.

Faizi yükseltmesi, koridorla getirileri yükseltmesi hasebiyle oluşan baş karışıklığını temizledi ve sıkı duruşunu netleştirdi.

Kısaca, ne olursa olsun enflasyonla savaşırım, siyaseten de bağımsızım dedi

Benim kaygım, bu faiz artırımının gerçek bölümün olması gerekenden daha uzun mühlet acı çekecek olması.

Finansmana erişim kısıtlı, artık bir de inmesi beklenen maliyetler tekrar arttı.

Dolayısıyla, 2024te atlatmış olmamız gereken yavaşlama, işsizlik, bugüne birikimli sarktı. Bunu söylemeden geçemeyeceğim.

‘Merkez Bankası faiz indirir, üstten müsaade alamaz, pas geçer o da siyaseten olur’ diyenler. Merkez Bankası’nın bu hareketi ile bağımsızlığını ispatladıklarının farkına varırlar umarım. Geç kalınmışlıkları, operasyonel kusurları olabilir

Ama siyaseten olmadığı net.

TCMB’nin gerçek yaptığını vurguladığımız şey gecelik borç verme uygulaması yerine yine haftalık borç verme uygulamasına dönerek siyaset faizini faal hale getirmesiydi. Faizin yıllık bileşik faiz olarak hesaplandığında bir ölçü düşmesi o kadar kıymetli değil.

’19 Mart olmasaydı bugün muhtemelen Merkez Bankası faizi yüzde 40’a çekilmiş olacaktı. 19 Mart’ın kısa vadede faturası 45 milyar dolar döviz + 6 puanlık faiz artışı oldu.’

Bravo bize! 50 milyar civarı dolar rezerv harcayıp, faizi %50’lere hakikat çektik. Kolay değildi tabi..Bu yalnızca politiktir..Ekonominin ‘politik’ kısmısı..

Çok uzatmayacağım. TCMB’yi hakikat, basiretli ve elbette ‘cesur’ duruşu nedeniyle tebrik ederim. Hakikaten güç bir karadı ancak gerekliydi…

TCMB siyaset faizini %46’ya yükseltti 👍

TCMB; gecelik faizi 3 puan artırdı %49 a çıkardı.  siyaset faizi ise %46. 

Dalgalanmalara karşı malum cümleler. 

Bu politik ortamın sisini dağıtmaz, itimat vermez. Faizlik iş olmaktan çıktı süreç. 

Politik itimat, adalet tesis edilmedikçe, istikrar gelmez.

Aslında büyümeden ve enflasyondan vazgeçmiş oluyor olmaları can sıkıcı. 

Ya rezerv satışı bizim bildiğimizden daha fazla olmuş  ya da  birileri cary trade girişinde % 50 faiz istedi.   

19 Mart faturası sonuç olarak ağır oldu.