Kuzey Kore denince akla gelen birinci şeyler ne yazık ki birçok vakit olumsuz oluyor. Baskıcı rejim, yasaklar, kapalı hudutlar derken orada yaşayan insanlara dair net bir fikir edinmek neredeyse imkansız hale geliyor. Fakat biri var ki yıllardır bu kalıpları kırmak için çabalıyor. Zoe Stephens isminde 31 yaşında İngiliz bir cins rehberi, ülkeye tam 30 kere gitti ve hala da gitmeye devam ediyor. Anlattıklarına nazaran Kuzey Kore, düşündüğümüzden çok daha insani ve sıradan bir yer olabilir.
“Orası yalnızca ‘kaçılmak istenen bir yer’ değil, sabah kahvesini içip saçını yaptıranların ülkesi.”
Zoe, 2016 yılından bu yana Britanya, Almanya, Hollanda ve Avustralya’dan gelen onlarca yabancı turiste Kuzey Kore’yi gezdirmiş. Rehberlik yaptığı çeşitlerde, başşehir Pyongyang’da kahve içmeyi, saç yaptırmayı ve kırsalda yürüyüşe çıkmayı en keyifli aktiviteler ortasında sayıyor.
Bu anlattıkları kimilerine fazla rahat ya da güzel gösterilmiş üzere gelse de Zoe’ye nazaran aslında yalnızca insanların orada da gündelik hayatlarını sürdürdüğünü kabul etmek gerekiyor. Elbette her şey özgür değil; turistlerin yanlarında her vakit iki rehber oluyor, Kim Jong-un’un heykellerine saygısız fotoğraf çekmek yasak ve askeri bölgeleri görüntülemek muhakkak kurallar dışı. Lakin tüm bu sınırlamalara karşın Zoe, orada kendini hiçbir vakit tehlikede hissetmediğini ve yıllar içinde birçok dost edindiğini söylüyor.
“Kuzey Kore’de beşerler, neden otobüse binmek istemediğimizi anlamıyor.”
Zoe’nin en değişik gözlemlerinden biri de kültürel farklara dair. Pyongyang sokaklarında yürümek isteyen turistlere, mahallî halk şaşkınlıkla yaklaşabiliyor zira onlar için kent içi otobüs üzere hizmetler yıllar içinde inşa edilmiş bir gurur kaynağı. Halbuki yabancıların hedefi yürümek, çevreyi hissetmek ve kentle birebir temas kurmak oluyor.
İşte bu üzere küçük farklılıklar bile, Zoe’nin anlatmak istediği o ‘insani yüz’ün bir modülü.
Pek natürel birçok insan Zoe’nin içeriklerini propaganda olarak görüyor.
TikTok’ta paylaştığı görüntülerde Kuzey Kore’deki ömrü gösteren Zoe, sık sık ‘propaganda yapıyorsun’ suçlamalarıyla karşılaşıyor. Hatta birtakım kullanıcılar, onun içeriklerini direkt sistemin bir uzantısı olarak görüyor.
Ancak Zoe, bu reaksiyonların büyük ölçüde insanların Kuzey Kore’ye dair daima makus bir şeyler görmek istemesinden kaynaklandığını düşünüyor. “Ben bu ülkeyi övmeye çalışmıyorum lakin negatif olmayan bir tarafını göstermeye çalışınca çabucak makus niyetli ilan ediliyorsunuz.” diyor.
Kuzey Kore’den ayrıldığında arkadaşlarıyla bağlantı kurmasının neredeyse imkansız olduğunu da belirten Zoe, propaganda suçlamalarını reddediyor.
Zoe’ye nazaran Kuzey Kore sırf idareden ibaret değil.
Orada da bizler üzere kahkahalar atan, yürüyen, saçını kestiren ve hayatına şad devam eden insanların olduğunu belirten Zoe, kimsenin bu gerçeğe inanmak istemediğini belirtiyor.
Peki sizce Zoe hakikaten doğruyu söylüyor olabilir mi yoksa hepsi propagandanın modülü mı? Kelam sizde!
