Bir atölyenin loş ışığında, fırçalar renklerle fısıldaşırken, tuvaller sessiz çığlıklarını bekler. Sanat, vaktin duvarlarını aşan bir lisan konuşur; bazen bir lekenin içinde gizli bir hüzün, bazen bir çizginin ucunda tutkulu bir isyan. Ressamlar, bu lisanın şairleridir. Onların paletlerinde hayat bulur gökyüzünün mavisi, toprağın sıcaklığı, insan ruhunun derin çatlakları… İşte bu kitaplar, o şairlerin izini sürmek için açılan kapılar. Her biri, bir fotoğrafın gerisindeki nefesi, bir fırça darbesindeki titreyişi, renklerin dansına eşlik eden öyküleri anlatıyor. Sizi, İhtilal Erbil’in geometrik şiirlerinden Van Gogh’un çılgın yalnızlığına, Frida’nın acıyla örülmüş tuvalinden Leonardo’nun dehasının labirentlerine uzanan bir seyahate davet ediyoruz. Zira sanat, sırf gözle görülmez; kalbinizin sesini dinleyerek okunur.
1. Gökkuşağına Sahipti Ruhu – Uğur Batı
Yirmi muharrir, fotoğrafın şairi İhtilal Erbil’in tablolarının karşısında durdu. Durmadan üreten ve yaşayan bir efsaneye dönüşen sanatkarın meşhur yapıtlarını kaleme aldılar. Şiirlerle, hikayelerle, denemelerle, hislerin yalnızca uyandırıldığını değil, özgün bir desen sayesinde baştan yaratılabildiğini gösterdiler. Kimi bir öyküde yüzmeye başladı, kiminin öyküsünün yolu geometrik bir kaostan geçti. İhtilal Erbil’in sanatına, edebiyat dünyasından imzalar eklendi ve çeşitler ortası bu kolektif eser ortaya çıktı. Metin Akpınar, Sunay Akın, Selim İleri, Ayşe Kulin, Buket Uzuner, Mario Levi, Murat Menteş, Nermin Bezmen, Deniz Bayramoğlu, Müfit Can Saçıntı, Yalın Alpay, Ertürk Akşun, Yekta Kopan, Nazlı Eray, Doğan Hızlan, Osman Balcıgil, Yetenekli Ünsal Eriş, Zeki Hozer, Uğur Batı, Gülşah Elikbank
2. Yaşama Tutkusu – Irving Stone
Sanat tarihinin en değerli isimlerinden biri olan Vincent van Gogh’un hayatını mevzu alan Yaşama Tutkusu, Irving Stone’un büyük bir titizlikle kaleme aldığı, ressamın iç dünyasını ve sanata olan tutkusunu derinlemesine işleyen bir biyografik roman. Van Gogh’un fırçasıyla dünyaya kattığı renklerin arkasındaki acı, umut ve çılgınlık bu kitapta ustalıkla anlatılıyor. Onun sanat seyahati, aile bağları, dostlukları ve ruhsal uğraşı okuyucuya büyük bir empatiyle sunuluyor.
3. Frida Kahlo- Aşk ve Acı: Unutulmayan Kadınlar- Rauda Jamis
Frida Kahlo’nun ömrü, sanat dünyasının en dikkat cazibeli ve etkileyici öykülerinden biri olarak kabul edilir. Aşk ve Acı, Frida’nın fotoğraflarında yansıttığı hislerin, aşkın ve fizikî acının onun sanatını nasıl şekillendirdiğini anlatan bir kitap. Diego Rivera ile yaşadığı fırtınalı münasebet, geçirdiği sıhhat meseleleri ve sanatıyla verdiği çaba, okuyucuyu büyüleyici bir seyahate çıkarıyor. Kahlo’nun renkli, güçlü ve acı dolu dünyasını anlamak isteyenler için eşsiz bir kaynak.
4. Leonardo da Vinci: Aklın Uçuşları – Charles Nicholl
Rönesans’ın en büyük dehalarından biri olan Leonardo da Vinci’nin hayatı ve yapıtları üzerine yazılmış en kapsamlı kitaplardan biri Aklın Uçuşlarıdır. Charles Nicholl Da Vinci’nin sırf ressam istikametine değil, bilimsel merakı ve keşifleriyle dolu hayatına da ışık tutuyor. Onun anatomi, mühendislik ve tabiat gözlemleriyle sanatını nasıl beslediğini ayrıntılı bir halde anlatıyor. Da Vinci’nin defterlerinden alınan notlar, eskizler ve araştırmalar, onun fikir yapısını anlamak için hayli kıymetli ipuçları sunuyor.
5. Sanatkarların Hayat Kıssaları – Giorgio Vasari
Sanat tarihinin ilk biyografi kitabı olarak kabul edilen Sanatçıların Hayat Hikayeleri, Rönesans devri sanatkarlarının hayatlarını ve yapıtlarını anlatıyor. Giorgio Vasari, Michelangelo, Raphael, Botticelli ve birçok değerli sanatkarın yaratım süreçlerini ve hayat kıssalarını ayrıntılı bir biçimde ele alıyor. Yapıtta, devrin sanat ortamı, rekabetler ve ustalıkla işlenmiş sanatsal süreçler büyük bir ustalıkla işlenmiş. Sanata ve sanatkarların ferdî hikayelerine ilgi duyanlar için değerli bir müracaat kaynağı.
6. 1000 Süper Desen – Victoria Charles
Sanat tarihinin en kıymetli 1000 fotoğrafını içeren bu kitap, her bir yapıtın kısa açıklamalarıyla birlikte görsel bir şölen sunuyor. 1000 Mükemmel Desen, sırf sanatkarlar hakkında bilgi vermekle kalmıyor, birebir vakitte fotoğrafların periyotları, akımları ve teknik ayrıntılarıyla ilgili de kapsamlı bir tahlil sağlıyor. Klasik, çağdaş ve çağdaş sanatın en değerli örneklerini bir ortaya getiren bu kitap, sanatseverler için tam manasıyla bir başyapıt niteliğinde.
7. Çağdaş Fotoğraf Nasıl Okunur – Jon Thompson
Modern fotoğrafın anlaşılmasını kolaylaştıran Modern Fotoğraf Nasıl Okunur, farklı akımlar ve teknikler hakkında bilgi veren değerli bir çalışma. Soyut sanat, dışavurumculuk, kübizm, dadaizm ve daha pek çok akımı anlamak isteyenler için olağanüstü bir rehber niteliğinde. Jon Thompson, çağdaş fotoğrafın vakit zaman karmaşık görünen dünyasını, sade ve anlaşılır bir lisanla açıklıyor. Bilhassa çağdaş sanata merak duyanlar için vazgeçilmez bir kaynak.
8. Yakın Bakış: Fotoğraf Okumaları – Daniel Arasse
Sanat yapıtlarına derinlemesine bir bakış sunan Yakın Bakış, ayrıntıların ve sembollerin manalarını keşfetmek isteyenler için kusursuz bir rehberdir. Daniel Arasse, fotoğraflarda birçok vakit fark edilmeyen küçük ancak kıymetli detaylara odaklanarak, sanat yapıtlarını yeni bir gözle değerlendirmeyi öğretiyor. Rönesans’tan çağdaş sanata kadar geniş bir yelpazede incelenen eserler, okuyuculara fotoğrafın art planındaki sırları ve bilinmeyenleri keşfetme fırsatı sunuyor.
9. Ünlü Ressamlar: Hayatları ve Yapıtları – Sadun Altuna
Dünya çapında tanınmış ressamların ömür hikayelerini ve başyapıtlarını anlatan Ünlü Ressamlar hem sanat tarihi meraklıları hem de sanatkarlar için eşsiz bir kaynak. Kitap, Michelangelo’dan Picasso’ya, Rembrandt’tan Monet’ye kadar pek çok ünlü sanatkarın hayatını ve sanata kattıkları yenilikleri inceliyor. Ayrıyeten, her sanatkarın en değerli yapıtları hakkında derinlemesine bilgiler sunarak, okuyucuya geniş bir perspektif kazandırıyor.
10. Başlangıcından Cumhuriyet Periyoduna Kadar Türklerde Fotoğraf – Seyfi Başkan
Türk fotoğraf sanatının tarihi gelişimini ele alan Başlangıcından Cumhuriyet Devrine Kadar Türklerde Resim, Osmanlı periyodundan başlayarak Cumhuriyet periyoduna kadar uzanan süreci inceliyor. Klâsik sanat anlayışıyla Batı tesirinin nasıl birleştiğini, Türk ressamlarının kimler olduğunu ve sanatın toplum üzerindeki tesirlerini ayrıntılı bir halde anlatıyor. Bilhassa Türk sanatına ilgi duyanlar için hayli değerli bir kaynak.
Bu kitaplar, fotoğraf sanatına ve ressamlara dair derinlemesine bilgi edinmek isteyenler için kaçırılmayacak eserler ortasında yer alıyor.
Hem sanata yeni başlayanlar hem de ileri seviyede bilgi edinmek isteyenler için birbirinden pahalı içerikler sunuyorlar.
Kitapların son sayfasını kapattığınızda, odanızda bir renk cümbüşü asılı kalacak güya. Van Gogh’un yıldızlı gökyüzü pencerenizden süzülecek, Frida’nın kuşları omzunuza konup acısını fısıldayacak. Leonardo’nun defterlerinden düşen eskizler, masanızda birikirken; Vasari’nin anlattığı Rönesans ustalarının gölgeleri, duvarlarınızda dans edecek. Bu kitaplar, sadece kâğıt ve mürekkep değil; her biri, bir sanatkarın ruhundan kopup gelen birer meşale. Size, “sanat nedir?” diye sormuyorlar… Bunun yerine, “hangi renkle yaşadınız?” diye fısıldıyorlar. Tahminen de karşılık, bir kitabın ortasında sıkışıp kalmış kurumuş bir çiçekte, ya da tuvale sıçramış bir damla boyada gizlidir. Seyahatiniz bittiğinde anlayacaksınız: Sanat, insanın kendini arayışıdır…
Ve bu kitaplar, o arayışta yıldızlar kadar eski, umut kadar taze bir rehber.
X
Bu makalede öne sürülen fikir ve yaklaşımlar büsbütün muharrirlerinin özgün fikirleridir ve Onedio’nun editöryal siyasetini yansıtmayabilir. ©Onedio
