17 Ağustos Gölcük Depremi’nin Üzerinden 26 Yıl Geçti: Unutmamız Sahiden Mümkün mü?

1999 Gölcük Sarsıntısı, 17 Ağustos gecesi saat 03.02’de Kocaeli/Gölcük’te meydana geldi. Kandilli Rasathanesi, zelzelenin büyüklüğünü 7.4 olarak açıkladı. Bu sarsıntı, Türkiye tarihinde en büyük kayıplara neden olan sarsıntı olarak tarihe geçti. Tüm Marmara Bölgesi’ni etkileyen sarsıntı, Ankara’dan İzmir’e kadar geniş bir alanda hissedildi. 285 bini aşkın konutun yıkıldığı sarsıntıda resmi kayıtlara nazaran 17.480 vatandaşımız hayatını kaybetti. 

Ülkemizin kıymetli bir sanayi bölgesi olan Marmara’da yaşanan bu sarsıntı, gelişmiş bir coğrafyayı etkilediği için büyük bir kasvete neden oldu. Pek çok insan yakınını kaybetti, işini, konutunu kaybetti. Yaşanan artçı zelzeleler büyük dehşetlere neden oldu. Hayat, uzun bir mühlet ‘normal’ akışına dönmedi.

Yaşananları unutmamız ise mümkün değil.

‘Unutmadık’ kelamı daima lisanımızda. Elbette hayatını kaybeden vatandaşlarımızı, yaşanan acıları unutmayacağız. Bu, boynumuzun borcu. 

Fakat bir insan nasıl olur da 26 yıl evvelki acıyı unutmaz? Hatta bu acıyı birinci dereceden yaşamadığı halde takvim 17 Ağustos’u gösterdiğinde içi nasıl cız eder?

‘Unutamadığımız’ daha doğrusu ‘unutturmadıkları’ için. Gölcük Depremi’nin akabinde Türkiye, dört bir yanında benzeri acıları yaşadı.

• 12 Kasım 1999 Düzce: 7.2 büyüklüğündeki depremde 763 kişi hayatını kaybetti.

• 1 Mayıs 2003 Bingöl: 6.4 büyüklüğündeki sarsıntıda 176 kişi hayatını kaybetti.

• 23 Ekim 2011 Van: 7,2 büyüklüğündeki sarsıntıda 644 kişi hayatını kaybetti.

• 24 Ocak 2020 Elazığ: 6.8 büyüklüğündeki zelzelede 41 kişi hayatını kaybetti.

• 20 Ekim 2020 İzmir: 6.6 büyüklüğündeki zelzelede 116 kişi hayatını kaybetti.

• 6 Şubat 2023 Kahramanmaraş: 7.7 ve 7.6 büyüklüğündeki depremlerde 46.104 kişi hayatını kaybetti.

Fakat bu acıların yaşanma sebebi büyük zelzelelerin olması değil. Şayet o denli olsaydı bugün Türkiye’den değil Japonya’dan, Rusya’dan örnekleri konuşuyor olurduk. Bizlerin içini yakan, hala bir tedbir alınmadığını bilmek. Gece yastığa başımızı rahat koyamamak. Yakınlarımızı telefonla arayınca ulaşamamak. Zelzele olma ihtimalinden haberdar olduğumuz halde o bölgelerde yaşamak zorunda olmak. Zelzelenin değil, binanın yıkıcı olduğunu bilmek. 

Tekrarının yaşanmayacağından emin olduğunuz acıları hatırlamak bleki bir nebze kolay olabilir. Ama bugün geldiğimiz noktada 1999 sarsıntısı de öteki sarsıntılar de yaşanabilecek başka felaketlerin bir habercisi. 

İşte bu nedenle unutmadık, unutmayacağız. Unutamayacağız.

‘Unutamayacağımız’ berbat anıların yaşanmasına ise daha fazla tahammülümüz yok.